Wieczory na Harendzie
190. Wieczór na Harendzie
W dniu 5 kwietnia 2019r. w saloniku Marii i Jana Kasprowiczów na Harendzie spotkali się wykładowcy i studenci Studiów Literacko-Artystycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. O swojej twórczości opowiadali niezwykle interesująco: Agata Tuszyńska i Karol Maliszewski. Spotkanie prowadziła Gabriela Matuszek-Stec.
***
Serdecznie zapraszamy na kolejny wieczór autorski wykładowców Studiów Literacko-Artystycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Udział wezmą: Karol Maliszewski, Gabriela Matuszek-Stec, Agata Tuszyńska.
Muzeum Jana Kasprowicza, Zakopane, Harenda 12a, 5 kwietnia o godz. 19:30
mk.
218. Wieczór na Harendzie (część 2) Samotność wyspy. Koncert Magdaleny Jaworskiej i Daniela Pigońskiego
Podczas 218. Wieczoru na Harendzie (zaraz po spotkaniu literackim z Natalią Malek i Justyną Bargielską) duet Magdalena Jaworska & Daniel Pigoński zaprezentuje wyjątkowy koncert „liryczno-elektroniczny”. Inspiracją dla artystów stały się utwory takie jak: „Burza” Stanisława Przybyszewskiego, „Kiedy jestem sama”, „Ogniotrwały uśmiech”, „Śmieję się” i „Pękam ze śmiechu” Anny Świrszczyńskiej, „Wieczór” i „Gdziekolwiek” Czesława Miłosza oraz „Haute Couture” Krystyny Gucewicz, w końcu – Psalm 139. Połączenie tych utworów z muzyką elektroniczną staje się drogą do tego, by przyjrzeć się różnym aspektom i odcieniom doświadczenia samotności oraz wszystkim tym kwestiom, o których często przypominamy sobie dopiero, gdy jesteśmy sami, a więc takim jak tożsamość czy przemijanie. W wykonanych przez duet interpretacjach nie brakuje jednak ani nadziei, dystansu i poczucia humoru – a zatem wszystkiego tego, o co – jak wierzymy – dopraszaliby się ich twórcy.
MAGDALENA JAWORSKA – aktorka urodzona w 1992 roku w Warszawie, w 2016 roku ukończyła Akademię Sztuk Teatralnych w Krakowie na wydziale aktorstwa dramatycznego. Debiutowała rolą Feniksany w „Księciu Niezłomnym” w reż. Pawła Świątka w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi. Po okresie „łódzkim” grała gościnnie w teatrach w Kaliszu, Krakowie, Wałbrzychu, Gliwicach. Obecnie można ją zobaczyć na deskach w Teatrze Lubuskim w Zielonej Górze oraz Teatrze Polskim w Bielsku-Białej. Na ekranie debiutowała w spektaklu teatru telewizji „Komety” w reż. Leszka Dawida. Daniela Pigońskiego poznała w 2017 roku w trakcie pracy nad spektaklem „Noce i dnie” w reż. Seba Majewskiego w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Od tamtej pory myśleli o stworzeniu czegoś razem, pierwszy wspólny koncert udało się im zagrać w 2022 roku w DZiKu w Warszawie.
DANIEL PIGOŃSKI – kompozytor muzyki elektronicznej i eksperymentalnej. Zaczynał jako klawiszowiec zespołu Pustki. Współtworzył zespół Elektrolot, w którym współpracował z Bartkiem Weberem oraz Marią Peszek. Obecnie członek zespołów Bye Bye Butterfly, Der Father i Polpo Motel. Brał udział w projektach muzycznych z Marcinem Maseckim, Raphaelem Rogińskim, DJ Lenarem, Radkiem Łukasiewiczem oraz muzykami związanymi z wytwórnią Lado ABC. Zajmuje się również tworzeniem muzyki teatralnej, współpracował z Piotrem Cieplakiem, Michałem Borczuchem, Mają Kleczewską, Dorotą Kędzierzawską, Piotrem Lachmannem.
Termin: 05.08.2023
Godz.: 20.00
Miejsce: Muzeum Jana Kasprowicza, Harenda 12a
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Zakopane.
218. Wieczór na Harendzie. Spotkanie z Natalią Malek. Prowadzenie Justyna Bargielska
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na 218. Wieczór na Harendzie. Z jedną najlepszych polskich poetek, Natalią Malek, rozmawiać będzie jedna z najlepszych poetek polskich, Justyna Bargielska. W trakcie tego wyjątkowego spotkania w Roku Szymborskiej, w Zakopanem (a więc w miejscu, w którym autorka „Wołania do Yeti” dowiedziała się o Noblu), nie będzie się dało, oczywiście, uniknąć rozmowy o tym co najważniejsze – o poezji, a zwłaszcza o nominowanym do Nike, wydanym w roku 2022 tomie „Obręcze”. Ale wspomnieć należy, że jego autorka jest też tłumaczką i kuratorką wydarzeń okołoliterackich i temu aspektowi jej działalności również poświęcimy czas i uwagę. Co to znaczy być poetką w Polsce w 2023 roku? Natalia Malek zda nam raport z frontu.
NATALIA MALEK – poetka, kuratorka wydarzeń literackich, tłumaczka. Autorka pięciu książek poetyckich: Pracowite popołudnia (2010), Szaber (2014), Kord (2017), Karapaks oraz Obręcze (2022), laureatka Nagrody Literackiej Gdynia (2021) oraz Nagrody im. Adama Włodka (2017); nominowana także do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius i Nagrody Literackiej NIKE. Na język polski przekładała m.in. wiersze Louise Glück, Tyrone’a Williamsa i Sandry Cisneros. Przez wiele lat prowadziła seminaria literacko-feministyczne w cyklu Wspólny Pokój. Obecnie jest kuratorką międzynarodowego festiwalu Wiersze w mieście oraz Spoken Word Festival Warsaw. Mieszka w Warszawie.
JUSTYNA BARGIELSKA – poetka, prozaiczka. Wydała kilka książek poetyckich i prozatorskich: „Dating sessions” (2003), „China Shipping” (2005), „Dwa fiaty” (2009), (Nagroda Literacka Gdynia 2010), „Obsoletki” (2010) (Nagroda Literacka Gdynia 2011), „Bach for my baby” (2012), „Małe lisy” (2013), a „Nudelman” (2014). W roku 2016 to wspólnie z ilustratorką Iwoną Chmielewską wydała książkę „Obie” i zbiór opowiadań dla starszych dzieci „Siedem pierwszych przygód Rozalii Grozy”. W 2019 wydała tom „Dziecko z darów”, a w 2021 roku zbiór felietonów „Pij ze mną kompot”. Tłumaczona na angielski, rosyjski, niemiecki, francuski, słoweński, słowacki, niderlandzki, islandzki, czeski, ukraiński, koreański. Mieszka w Warszawie.
Termin: 5.08.2023
Godz.: 18.00
Miejsce: Muzeum Jana Kasprowicza, Harenda 12a, Zakopane
Transmisja online na Facebooku (https://www.facebook.com/profile.php?id=100057162112349).
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Zakopane.
218. Wieczór na Harendzie. Spotkanie z Natalią Malek. Prowadzenie Justyna Bargielska
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zorganizowało 218. Wieczór na Harendzie. Z jedną najlepszych polskich poetek, Natalią Malek, rozmawiała Justyna Bargielska.
NATALIA MALEK – poetka, kuratorka wydarzeń literackich, tłumaczka. Autorka pięciu książek poetyckich: Pracowite popołudnia (2010), Szaber (2014), Kord (2017), Karapaks oraz Obręcze (2022), laureatka Nagrody Literackiej Gdynia (2021) oraz Nagrody im. Adama Włodka (2017); nominowana także do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius i Nagrody Literackiej NIKE. Na język polski przekładała m.in. wiersze Louise Glück, Tyrone’a Williamsa i Sandry Cisneros. Przez wiele lat prowadziła seminaria literacko-feministyczne w cyklu Wspólny Pokój. Obecnie jest kuratorką międzynarodowego festiwalu Wiersze w mieście oraz Spoken Word Festival Warsaw. Mieszka w Warszawie.
JUSTYNA BARGIELSKA – poetka, prozaiczka. Wydała kilka książek poetyckich i prozatorskich: „Dating sessions” (2003), „China Shipping” (2005), „Dwa fiaty” (2009), (Nagroda Literacka Gdynia 2010), „Obsoletki” (2010) (Nagroda Literacka Gdynia 2011), „Bach for my baby” (2012), „Małe lisy” (2013), a „Nudelman” (2014). W roku 2016 to wspólnie z ilustratorką Iwoną Chmielewską wydała książkę „Obie” i zbiór opowiadań dla starszych dzieci „Siedem pierwszych przygód Rozalii Grozy”. W 2019 wydała tom „Dziecko z darów”, a w 2021 roku zbiór felietonów „Pij ze mną kompot”. Tłumaczona na angielski, rosyjski, niemiecki, francuski, słoweński, słowacki, niderlandzki, islandzki, czeski, ukraiński, koreański. Mieszka w Warszawie.
Transmisja online na Facebooku (https://www.facebook.com/profile.php?id=100057162112349).
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Zakopane.
191. Wieczór na Harendzie: W Sercu Witkacji. Spotkanie z Janem Gondowiczem i Elizą Kącką
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na 191. Wieczór na Harendzie. Goście Harendy porozmawiają o Witkacym w Witkacji (gdzie zaproszą jeszcze kilku innych bohaterów). Odpytają się również wzajem ze swoich najnowszych książek: "Czekając na Golema" (Wydawnictwo NISZA, 2019) i "po drugiej stronie siebie" (Lokator 2018).
1 czerwca 2019 o godz. 19:00, Muzeum Jana Kasprowicza
JAN GONDOWICZ – absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Polonistyki, 1973), eseista, tłumacz, krytyk literacki redaktor i wydawca. Debiutował w 1971 na łamach warszawskiej „Kultury”. Szkice, recenzje i przekłady publikował m.in. w następujących czasopismach: „Arkadia”, „bruLion” „De Musica”, „Dialog”, „Exlibris”, „Film”, „Kino”, „Konteksty”, „Kwartalnik Filmowy”, „Literatura na Świecie”, „Migotania, przejaśnienia”, „NaGłos”, „Notes Wydawniczy”, „Nowa Fantastyka”, „Nowe Książki”, „Nowy Wiek”, „Odra”, „Playboy”, „Pokaz”, „Przekrój”, „Res Publica Nowa”, „Ruch Muzyczny”, „Rzeczpospolita”, „Społeczeństwo Otwarte”, „Studia Litteraria Polono-Slavica”, „Twórczość”, „Tygodnik Powszechny” oraz „Więź”. Autor oryginalnego bestiariusza "Zoologia fantastyczna" uzupełniona będącego książką-hołdem złożonym twórczości argentyńskiego pisarza Jorge Luisa Borgesa, a w szczególności jego "Księdze istot zmyślonych", zbiorów felietonów i szkiców literackich, m.in. "Pan tu nie stał", "Paradoks o autorze", "Duch opowieści". Przez wiele lat był zamiłowanym taternikiem (zarobkował m.in. prowadzeniem obozowisk w Tatrach).
ELIZA KĄCKA - doktor, adiunkt na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, krytyczka literacka. Opublikowała książki akademickie: „Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida” (Warszawa 2012) oraz „Lektura jako spotkanie. Brzozowski - tekst - metoda” (Kraków: Universitas, 2017), a także książki prozatorskie „Elizje” (Kraków: Lokator, 2017), "po drugiej stronie siebie" (Lokator, 2019). Współredaktorka antologii poezji najnowszej "Poeci i poetki przekraczają granice” (FA-art, 2011), redaktorka wyborów poezji mniej współczesnej (w tym Norwida), stała współpracowniczka wielu czasopism kulturalnych i literackich. Członkini Zarządu Głównego TLiAM. Autorka małych (usieciowionych) próz/nasłuchów miejskich. Recenzentka i czytelniczka literatury najnowszej.
Link do wydarzenia na Facebooku:
https://www.facebook.com/events/543624479500149/
Spotkanie jest elementem projektu pn. "Wieczory na Harendzie", dofinansowanego przez Gminę Miasto Zakopane. Dziękujemy!
218. Wieczór na Harendzie (część 2) Samotność wyspy. Koncert Magdaleny Jaworskiej i Daniela Pigońskiego
Podczas 218. Wieczoru na Harendzie, po spotkaniu literackim z Natalią Malek i Justyną Bargielską wystąpił duet Magdalena Jaworska & Daniel Pigoński. Artyści zaprezentowali wyjątkowy koncert „liryczno-elektroniczny”. Inspiracją dla wykonawców stały się utwory takie jak: „Burza” Stanisława Przybyszewskiego, „Kiedy jestem sama”, „Ogniotrwały uśmiech”, „Śmieję się” i „Pękam ze śmiechu” Anny Świrszczyńskiej, „Wieczór” i „Gdziekolwiek” Czesława Miłosza oraz „Haute Couture” Krystyny Gucewicz, w końcu – Psalm 139. Połączenie tych utworów z muzyką elektroniczną staje się drogą do tego, by przyjrzeć się różnym aspektom i odcieniom doświadczenia samotności oraz wszystkim tym kwestiom, o których często przypominamy sobie dopiero, gdy jesteśmy sami, a więc takim jak tożsamość czy przemijanie. W wykonanych przez duet interpretacjach nie brakuje jednak ani nadziei, dystansu i poczucia humoru – a zatem wszystkiego tego, o co – jak wierzymy – dopraszaliby się ich twórcy.
Link do relacji z koncertu: https://youtu.be/Cu_QddZ3yyc
MAGDALENA JAWORSKA – aktorka urodzona w 1992 roku w Warszawie, w 2016 roku ukończyła Akademię Sztuk Teatralnych w Krakowie na wydziale aktorstwa dramatycznego. Debiutowała rolą Feniksany w „Księciu Niezłomnym” w reż. Pawła Świątka w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi. Po okresie „łódzkim” grała gościnnie w teatrach w Kaliszu, Krakowie, Wałbrzychu, Gliwicach. Obecnie można ją zobaczyć na deskach w Teatrze Lubuskim w Zielonej Górze oraz Teatrze Polskim w Bielsku-Białej. Na ekranie debiutowała w spektaklu teatru telewizji „Komety” w reż. Leszka Dawida. Daniela Pigońskiego poznała w 2017 roku w trakcie pracy nad spektaklem „Noce i dnie” w reż. Seba Majewskiego w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Od tamtej pory myśleli o stworzeniu czegoś razem, pierwszy wspólny koncert udało się im zagrać w 2022 roku w DZiKu w Warszawie.
DANIEL PIGOŃSKI – kompozytor muzyki elektronicznej i eksperymentalnej. Zaczynał jako klawiszowiec zespołu Pustki. Współtworzył zespół Elektrolot, w którym współpracował z Bartkiem Weberem oraz Marią Peszek. Obecnie członek zespołów Bye Bye Butterfly, Der Father i Polpo Motel. Brał udział w projektach muzycznych z Marcinem Maseckim, Raphaelem Rogińskim, DJ Lenarem, Radkiem Łukasiewiczem oraz muzykami związanymi z wytwórnią Lado ABC. Zajmuje się również tworzeniem muzyki teatralnej, współpracował z Piotrem Cieplakiem, Michałem Borczuchem, Mają Kleczewską, Dorotą Kędzierzawską, Piotrem Lachmannem.
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Zakopane.
192. Wieczór na Harendzie. Spotkanie z Justyną Bargielską. Prowadzenie: Karol Jaworski
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na 192. Wieczór na Harendzie. Rozmowę z Justyną Bargielską o najnowszym - wydanym po pięcioletniej przerwie - tomie poetyckim "Dziecko z darów" (Wydawnictwo Wolno, 2019) w Domu Poezji poprowadzi Karol Jaworski.
8 czerwca 2019 r. o godz. 19:00, Muzeum Jana Kasprowicza.
O tomie "Dziecko z darów": Po pięciu latach Justyna Bargielska powraca w najlepszym stylu! "Dziecko z darów", szósty tom poetycki ważnej i cenionej współczesnej autorki to książka dojrzała, intymna, szczera. Wierna swojej metodzie, Bargielska nie pisze o sprawach, których nie zna. To, co ważne, nie tracąc nic ze swego ciężaru, znajduje w tekstach poetki wiarygodny opis, bez sięgania po wielkie pojęcia. Justyna Bargielska, daleka od patosu i pretensji, mówi o miłości i utracie miłości, macierzyństwie i utracie macierzyństwa, życiu – i utracie życia. Nieuchronność zmian przestaje być źródłem lęku, stając się sensem i treścią spełnionego istnienia: „Jest dużo czasu na decyzję / ten dom dopiero zaczął się rozpadać / i to nawet nie tu / tylko tam”. „Tam” jest zresztą kategorią, która często pojawia się w nowych wierszach Bargielskiej, bardziej niż kiedykolwiek zainteresowanej duchowym wymiarem codzienności. To codzienność, którą poetka wytrwale i pod różnymi kątami kadruje: przeszłość rozmawia tu z aktualnym zdarzeniem, drobiazg ma rangę znaku, sen zrównuje się z realnym przeżyciem. Obok przywracanych pamięci postaci, minionych rozmów i widoków pojawiają się bohaterowie współcześni, wirtualni, wyjęci z popkultury, mający dopiero zaistnieć. "Dziecko z darów" pierwsza książka, którą autorka zdecydowała się opatrzyć dedykacją: przywołana w niej skierniewicka bibliotekarka jest zarówno sobą, jak i symbolem walczącego o przetrwanie świata, w którym poezja ma jeszcze sens.
JUSTYNA BARGIELSKA – poetka, pisarka, dramaturżka. Opublikowała tomy poezji: Dating sessions (2003), China Shipping (2005), Dwa fiaty (2009), Bach for my baby (2012) i Nudelman (2014) oraz prozy Obsoletki (2010) i Małe lisy (2013). Dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej Gdynia (za tom wierszy Dwa fiaty oraz prozatorski debiut Obsoletki). Wydała także wspólnie z Iwoną Chmielewską książkę Obie (2016) i zbiór opowiadań dla dzieci Siedem pierwszych przygód Rozalii Grozy (2017). Nominowana m.in. do Warszawskiej Nagrody Literackiej, Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, Paszportu „Polityki” oraz trzykrotnie do Nagrody Literackiej Nike. Teksty Justyny Bargielskiej tłumaczono na wiele języków. Mieszka w Warszawie. KAROL JAWORSKI - bibliotekarz w warszawskim liceum, edytor i redaktor, animator kultury, członek SPTJK i Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.
Link do wydarzenia na Facebooku: https://www.facebook.com/events/2317167195223360/
Spotkanie jest elementem projektu pn. "Wieczory na Harendzie", dofinansowanego przez Gminę Miasto Zakopane. Dziękujemy!
219. Wieczór na Harendzie. Bianka Rolando. Prowadzenie: Adam Wiedemann
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na 219. Wieczór na Harendzie. Spotkanie z Bianką Rolando poprowadzi Adam Wiedemann. Twórcy porozmawiają o najnowszym tomie "Abrasz" poznańskiej pisarki i artystki sztuk wizualnych, a także o przygotowywanej książce poetyckiej "Absyda", w której pojawią się... Perłowicz i Król Węży. Dowiemy się także, o czym będzie zaplanowana przez artystkę na jesień książka "Nasze Zakopane".
BIANKA ROLANDO – (ur. 1979) – poetka, artystka sztuk wizualnych, wykładowczyni akademicka. Autorka książek Rozmówki włoskie, Biała książka, Modrzewiowe korony, Podpłomyki, Mała książka o rysunku, Łęgi, Pascha, Stelle, Ostańce, Abrasz. Laureatka nagrody Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki (2009). Współpracuje z galerią Foksal w Warszawie.
ADAM WIEDEMANN (ur. 1967) – poeta, prozaik, eseista, tłumacz. Publikował m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Odrze”, „Kresach”, „Nowym Wieku”, „Czasie Kultury”. Był stałym felietonistą w „Res Publice Nowej” i „Przekroju”. W 2008 r. otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia. Laureat Nagrody im. Kościelskich (1999), trzykrotnie nominowany do nagrody Nike. Jego najnowszy tom "Odżywki i suplementy" znalazł się w finale Nagrody Literackiej Gdynia za rok 2022. Mieszka w Warszawie.
Termin: 20.08.2023
Godz.: 18.00
Miejsce: Muzeum Jana Kasprowicza, Harenda 12a, Zakopane
Transmisja online na Facebooku (https://www.facebook.com/profile.php?id=100057162112349). transmisja przeprowadzona przez portal kulturapodhala.pl
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Zakopane.
191. Wieczór na Harendzie. „W sercu Witkacji” Spotkanie z Elizą Kącką i Janem Gondowiczem
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zorganizowało w dniu 1 czerwca, kolejny, 191 już Wieczór na Harendzie. Goście Harendy rozmawiali o Witkacym w Witkacji. Odpytali się również wzajem ze swoich najnowszych książek: "Czekając na Golema" (Wydawnictwo NISZA, 2019) i "po drugiej stronie siebie" (Lokator 2018).
JAN GONDOWICZ – absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Polonistyki, 1973), eseista, tłumacz, krytyk literacki redaktor i wydawca. Debiutował w 1971 na łamach warszawskiej „Kultury”. Szkice, recenzje i przekłady publikował m.in. w następujących czasopismach: „Arkadia”, „bruLion” „De Musica”, „Dialog”, „Exlibris”, „Film”, „Kino”, „Konteksty”, „Kwartalnik Filmowy”, „Literatura na Świecie”, „Migotania, przejaśnienia”, „NaGłos”, „Notes Wydawniczy”, „Nowa Fantastyka”, „Nowe Książki”, „Nowy Wiek”, „Odra”, „Playboy”, „Pokaz”, „Przekrój”, „Res Publica Nowa”, „Ruch Muzyczny”, „Rzeczpospolita”, „Społeczeństwo Otwarte”, „Studia Litteraria Polono-Slavica”, „Twórczość”, „Tygodnik Powszechny” oraz „Więź”. Autor oryginalnego bestiariusza "Zoologia fantastyczna" uzupełniona będącego książką-hołdem złożonym twórczości argentyńskiego pisarza Jorge Luisa Borgesa, a w szczególności jego "Księdze istot zmyślonych", zbiorów felietonów i szkiców literackich, m.in. "Pan tu nie stał", "Paradoks o autorze", "Duch opowieści". Przez wiele lat był zamiłowanym taternikiem (zarobkował m.in. prowadzeniem obozowisk w Tatrach).
ELIZA KĄCKA - doktor, adiunkt na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, krytyczka literacka. Opublikowała książki akademickie: „Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida” (Warszawa 2012) oraz „Lektura jako spotkanie. Brzozowski - tekst - metoda” (Kraków: Universitas, 2017), a także książki prozatorskie „Elizje” (Kraków: Lokator, 2017), "po drugiej stronie siebie" (Lokator, 2019). Współredaktorka antologii poezji najnowszej "Poeci i poetki przekraczają granice” (FA-art, 2011), redaktorka wyborów poezji mniej współczesnej (w tym Norwida), stała współpracowniczka wielu czasopism kulturalnych i literackich. Członkini Zarządu Głównego TLiAM. Autorka małych (usieciowionych) próz/nasłuchów miejskich. Recenzentka i czytelniczka literatury najnowszej.
Dofinansowane ze środków Gminy Miasto Zakopane.
192. Wieczór na Harendzie - Justyna Bargielska
8 czerwca 2019 r.w Muzeum Jana Kasprowicza odbył się 192. Wieczór na Harendzie. Rozmowę z poetką, pisarką - Justyną Bargielską o najnowszym - wydanym po pięcioletniej przerwie - tomie poetyckim "Dziecko z darów" (Wydawnictwo Wolno, 2019) w poprowadził Karol Jaworski.
O tomie "Dziecko z darów":
Po pięciu latach Justyna Bargielska powraca w najlepszym stylu! "Dziecko z darów", szósty tom poetycki ważnej i cenionej współczesnej autorki to książka dojrzała, intymna, szczera. Wierna swojej metodzie, Bargielska nie pisze o sprawach, których nie zna. To, co ważne, nie tracąc nic ze swego ciężaru, znajduje w tekstach poetki wiarygodny opis, bez sięgania po wielkie pojęcia.
Justyna Bargielska, daleka od patosu i pretensji, mówi o miłości i utracie miłości, macierzyństwie i utracie macierzyństwa, życiu – i utracie życia. Nieuchronność zmian przestaje być źródłem lęku, stając się sensem i treścią spełnionego istnienia: „Jest dużo czasu na decyzję / ten dom dopiero zaczął się rozpadać / i to nawet nie tu / tylko tam”. „Tam” jest zresztą kategorią, która często pojawia się w nowych wierszach Bargielskiej, bardziej niż kiedykolwiek zainteresowanej duchowym wymiarem codzienności.
To codzienność, którą poetka wytrwale i pod różnymi kątami kadruje: przeszłość rozmawia tu z aktualnym zdarzeniem, drobiazg ma rangę znaku, sen zrównuje się z realnym przeżyciem. Obok przywracanych pamięci postaci, minionych rozmów i widoków pojawiają się bohaterowie współcześni, wirtualni, wyjęci z popkultury, mający dopiero zaistnieć.
"Dziecko z darów" pierwsza książka, którą autorka zdecydowała się opatrzyć dedykacją: przywołana w niej skierniewicka bibliotekarka jest zarówno sobą, jak i symbolem walczącego o przetrwanie świata, w którym poezja ma jeszcze sens.
JUSTYNA BARGIELSKA – poetka, pisarka, dramaturżka. Opublikowała tomy poezji: Dating sessions (2003), China Shipping (2005), Dwa fiaty (2009), Bach for my baby (2012) i Nudelman (2014) oraz prozy Obsoletki (2010) i Małe lisy (2013). Dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej Gdynia (za tom wierszy Dwa fiaty oraz prozatorski debiut Obsoletki). Wydała także wspólnie z Iwoną Chmielewską książkę Obie (2016) i zbiór opowiadań dla dzieci Siedem pierwszych przygód Rozalii Grozy (2017). Nominowana m.in. do Warszawskiej Nagrody Literackiej, Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, Paszportu „Polityki” oraz trzykrotnie do Nagrody Literackiej Nike. Teksty Justyny Bargielskiej tłumaczono na wiele języków. Mieszka w Warszawie.
KAROL JAWORSKI - bibliotekarz w warszawskim liceum, edytor i redaktor, animator kultury, członek SPTJK i Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.
Dofinansowane ze środków Gminy Miasto Zakopane w ramach projektu "Wieczory na Harendzie".
193. Wieczór na Harendzie: Rybie wrzaski. Wieczór poezji Tomasza Lorenca
Wrzask ryb
Laureat Konkursu Jednego Wiersza im. J. Tawłowicza na Harendzie.
Jury konkursu poetyckiego zaskoczył i zachwycił swoim wierszem pt. "Bennu". To imię ptaka z egipskiej mitologii nadano asteroidzie, której trajektoria lotu może, w całkiem niedalekiej przyszłości, przeciąć się z ziemską orbitą.
Jedną z nagród w Konkursie Jednego Wiersza im. Jerzego Tawłowicza, organizowanego przez Tygodnik Podhalański, jest wieczór autorski laureata. W Zakopanem najlepszym do tego miejscem jest Harenda, dom poety Jana Kasprowicza.
W minioną sobotę mieliśmy więc okazję spotkać się z Tomaszem Lorencem, łodzianinem, który, jak sam przyznał, właśnie rok temu wrócił do zarzuconej na wiele lat poezji. Jednym z jego pierwszych wierszy, napisanych po tej przerwie, był właśnie nagrodzony "Bennu".
Poeta przedstawił swoje utwory napisane w ciągu minionego roku. Trzeba przyznać, że nadal jest w świetnej formie. Jego wiersze zaskakują skojarzeniami, zmuszają do myślenia, niepokoją turpistycznymi obrazami. Silniej zacząłem odczuwać jakieś egzystencjalne napięcie i zacząłem poszukiwać jakiegoś ujścia. Najpierw zacząłem więcej czytać poezji, a potem pojawił się taki kompulsywny odruch, żeby wziąć długopis do ręki i coś napisać. Ponieważ poszło dosyć łatwo i poczułem się lepiej, uznałem, że jest to dobry omen - tłumaczył powody swojej twórczości.
Jak poeta z poetą
Wieczór przybrał nieco inny charakter niż typowe "spotkanie z autorem". Większość słuchaczy stanowili właśnie poeci. Natychmiast reagowali na każdy przeczytany wiersz - próbą interpretacji i pytaniami o warsztat. Wywiązała się interesująca dyskusja. Źródeł poruszanych w poezji Lorenca, tematów poszukiwano w jego zawodzie i wykształceniu. Poeta pracuje w sądzie, jest prawnikiem, ma również licencjat z filozofii.
Koncepcja wiersza jako czegoś zupełnie plastycznego, czegoś, co jest układanką, czyli pewną zabawką dla czytelnika, nie zawsze mi odpowiada. To zawsze jest jednak mój wiersz. Natomiast nie traktuję tego jako ograniczenia interpretacji. Wiersz za bardzo łopatologiczny jest złym wierszem. Wiersz musi mieć jakieś niedomówienie, musi mieć miejsce na twórcze czytanie - wyjaśnił poeta.
Poeta wyznał, że choć słyszał o Harendzie - Muzeum Jana Kasprowicza właściwie od dzieciństwa, to nigdy tu nie był. Spodziewałem się większego poruszenia i niepokoju. Tymczasem, kiedy tu wszedłem, poczułem niezwykły spokój. Może to jakaś legendarna magia tego miejsca. Może tu rzeczywiście jakieś fluidy dawnych mieszkańców pozostały - powiedział Tomasz Lorenc.
Czterysta wierszy z całego świata
Konkurs jednego wiersza został zorganizowany po raz pierwszy osiem lat temu. Beata Zalot, pomysłodawczyni konkursu, zaprosiła do współpracy Jerzego Tawłowicza, znanego zakopiańskiego barda i organizatora. Niestety, zmarł tuż przed pierwszą edycją konkursu. Naturalną rzeczą stało się, że został jego patronem.
Wiersze oceniane są w dwóch kategoriach literackiej i gwarowej. W jury literackim zasiadały takie sławy jak Krzysztof Kuczkowski, Wojciech Kudyba, Wojciech Kas, Michał Zabłocki czy Jadwiga Malina.
Sam konkurs, a już zwłaszcza Noc Poetów, w czasie której nie tylko ogłaszane są wyniki konkursu, ale także swoje wiersze mogą czytać wszyscy obecni poeci, okazał się strzałem w dziesiątkę. Przyjeżdżają na nią autorzy z najodleglejszych zakątków kraju tylko po to, żeby przeczytać swój jeden wiersz i spotkać się z innymi poetami - mówi Beata Zalot, na co dzień dziennikarka „Tygodnika Podhalańskiego”, poetka i organizatorka konkursu.
W ciągu ośmiu lat edycji konkurs zgromadził poetów, którzy znaleźli swoje miejsce w Zakopanem. Tu mogą się spotykać, nawiązywać przyjaźnie i inspirować się nawzajem.
Początkowo spotykaliśmy się na Harendzie, bo to w Zakopanem najlepsze miejsce do spotkań poetyckich, ale z czasem grono uczestników konkursu tak się rozrosło, że Harenda zrobiła się dla nas za mała. Dziś spotykamy się w gościnnym Grand Hotel Stamary - powiedziała Beata Zalot
Święta trójca od gwary
Jury gwarowe od ośmiu lat pracuje w tym samym składzie: dr Anna Mlekodaj i dwie poetki Wanda Szado-Kudasikowa i Wanda Czubernat.
Zupełnie nie przyszło mi do głowy, że będziemy dostawać wiersze w innych gwarach niż podhalańska. Stałą obecność w konkursie ma gwara śląska, ale wiersze napływają również z innych stron. To jest piękne, że w całej Polsce są osoby, które czują, myślą i kochają właśnie w gwarze - podkreśla Beata Zalot.
Beata Denis-Jastrzębska
Tekst ukazał się 26.09.2019 w "Tygodniku Podhalańskim"
Relacja filmowa ze spotkania http://24tp.pl/tv/61363
***
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza wspólnie z redakcją "Tygodnika Podhalańskiego" zapraszają na 193. Wieczór na Harendzie w dniu 20 września 2019r. o godz. 18:00. Spotkanie z Tomaszem Lorencem, laureatem tegorocznego, VIII Konkursu Jednego Wiersza im. J. Tawłowicza, poprowadzi Beata Zalot, organizatorka Konkursu, dziennikarka, poetka i malarka.
Tomasz Lorenc, pochodzi ze Zduńskiej Woli, mieszka w Łodzi. Prawnik. Studiował prawo i filozofię na Uniwersytecie Łódzkim. Do pisania wierszy powrócił niedawno, po długiej przerwie. W czasach młodzieńczych wydał arkusz poetycki ,,W objęciach powiek".
Laureat konkursów literackich m.in. VIII Konkursu Jednego Wiersza im. J.Tawłowicza (Zakopane 2019), XV Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im.M. Kajki (Orzysz 2019), XXIII Ogólnopolskiego Konkursu im. M.Czychowskiego (Szczecinek 2019), II Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego,,Bez-KRESY" (Cieszanów 2019).
W poezji poszukuje otwarcia na metafizykę cielesności i epifanijnych olśnień.
(mk)
194. Wieczór na Harendzie: Od obrazu do dźwięku. Spotkanie z poetkami Jadwigą Maliną i Kingą Piotrowiak-Junkiert
Pod linkiem poniżej zamieszczona została relacja fotograficzna autorstwa Piotra Kyca.
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza w dniu 19 pażdziernika o godz. 12:00 na spotkanie z dwiema poetkami o szczególnie wrażliwym uchu poetyckim – i zmyśle plastycznym. Słyszenie i widzenie co innego oznacza dla Jadwigi Maliny, autorki „Czarnej załogi” (szósty tom w dorobku autorki; Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, 2018), a co innego dla Kingi Piotrowiak-Junkiert, autorki „Pieśni Myrmidonu” (Dom Literatury w Łodzi, 2019). Co konkretnie? Zapytamy, nie lekceważąc tego, iż pisanie obu autorek jest nie tylko zmysłowe, lecz także intelektualne, konceptualne – i niesprowadzalne do wspólnego mianownika (mimo wspólnoty). Spotkanie poprowadzi krytyczka literatury, dr Eliza Kącka,
JADWIGA MALINA - poetka, redaktorka kwartalnika „Czas Literatury”, sekretarz zarządu Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autorka tomów wierszy: "Szukam ciemna" (1996), "Zanim" (2007), "Strona obecności" (2010), "Od rozbłysku" (2013), "Tu" (2015), "Czarna Załoga" (2018). Publikowała m.in. w „Dzienniku Polskim”, „Sycynie”, „Regionach”, „Odrze”, „Frazie”, Miesięczniku „Kraków”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Krytyce Literackiej”, „Nowej Dekadzie Krakowskiej”, „Migotaniach”, „Toposie”, „Twórczości” także na portalach Poeci Polscy pl. Babiniec Literacki, Pisarze pl. Wybrane wiersze poetki zostały przetłumaczone na język rosyjski, serbski, słoweński i angielski. Laureatka Nagrody „Krakowska Książka Miesiąca” za tom Od rozbłysku (wrzesień 2013). Dwukrotnie uhonorowana Nagrodą Starosty Powiatu Myślenickiego (2010, 2016). W 2019 wyróżniona przez Kapitułę Nagrody Literackiej im. ks. Jana Twardowskiego za tom Czarna załoga. Nominowana do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego - ORFEUSZ za tom Tu (2016) oraz do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za tom "Czarna załoga" (2019).
KINGA PIOTROWIAK-JUNKIERT - poetka, badaczka, tłumaczka i redaktorka. Na co dzień wykłada literaturę węgierską na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Autorka monografii "Świadomość zwrócona przeciwko sobie samej. Imre Kertész wobec Zagłady" (Warszawa, 2014). Ostatnio w jej przekładzie ukazały się książki: Imre Kertész, "Ostatnia gospoda" (W.A.B, 2016), Géza Röhrig, "Oskubana papuga Rebego. Zmyślone opowieści chasydzkie" (Austeria 2016) oraz Zoltán Halasi, "Droga do pustego nieba" (Nisza 2017). Prowadzi blog dyskretnyurokdrobiazgow.blogspot.com i projekt "Gdzie się podziały poetki?" Tu są! Mieszka w Poznaniu.
ELIZA KĄCKA - adiunkt na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Opublikowała książki akademickie: „Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida” (Warszawa 2012) oraz „Lektura jako spotkanie. Brzozowski - tekst - metoda” (Kraków: Universitas, 2017), a także książki prozatorskie „Elizje” (Kraków: Lokator, 2017) i "po drugiej stronie siebie" (Kraków, Lokator: 2019). Współredaktorka antologii poezji najnowszej "Poeci i poetki przekraczają granice” (FA-art, 2011), redaktorka wyborów poezji mniej współczesnej (w tym Norwida). Członkini Zarządu Głównego TLiAM. Z sieci znana głównie (w swoim mniemaniu) jako autorka małych próz/nasłuchów miejskich. Recenzentka i czytelniczka literatury najnowszej.
Wieczór na Harendzie odbędzie się w ramach projektu "Wieczory na Harendzie", dofinansowanego przez Gminę Miasto Zakopane.
195. Wieczór na Harendzie: Kasprowicz, Przybyszewski i ONA... Jadwinia
Relacja fotograficzna https://www.watra.pl/zakopane/kultura/2019/10/26/195-wieczor-na-harendzie-kasprowicz-przybyszewski-i-ona-jadwinia
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na kolejny "Wieczór na Harendzie" w dniu 20 października 2019 r. o godz. 16:00
Podczas tego spotkania Roland Dąbrowski, autor książki "Kasprowicz, Przybyszewski i ONA... Jadwinia" (Kluczbork 2015) przedstawi historię związku i małżeństwa Jana Kasprowicza i Jadwigi Gąsowskiej oraz dzieje jej romansu i małżeństwa ze Stanisławem Przybyszewskim.
194. Wieczór na Harendzie: Od obrazu do dźwięku. Spotkanie z poetkami Jadwigą Maliną i Kingą Piotrowiak-Junkiert
19 października w samo południe odbył się…184.Wieczór na Harendzie. Tak wyszło. Spotkaliśmy się z dwiema poetkami o szczególnie wrażliwym uchu poetyckim – i zmyśle plastycznym. Słyszenie i widzenie co innego oznacza dla Jadwigi Maliny, autorki „Czarnej załogi” (szósty tom w dorobku autorki; Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, 2018), a co innego dla Kingi Piotrowiak-Junkiert, autorki „Pieśni Myrmidonu” (Dom Literatury w Łodzi, 2019). Co konkretnie? Pisanie obu autorek jest nie tylko zmysłowe, lecz także intelektualne, konceptualne – i niesprowadzalne do wspólnego mianownika (mimo wspólnoty). Spotkanie poprowadziła krytyczka literatury, dr Eliza Kącka.
JADWIGA MALINA - poetka, redaktorka kwartalnika „Czas Literatury”, sekretarz zarządu Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autorka tomów wierszy: "Szukam ciemna" (1996), "Zanim" (2007), "Strona obecności" (2010), "Od rozbłysku" (2013), "Tu" (2015), "Czarna Załoga" (2018). Publikowała m.in. w „Dzienniku Polskim”, „Sycynie”, „Regionach”, „Odrze”, „Frazie”, Miesięczniku „Kraków”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Krytyce Literackiej”, „Nowej Dekadzie Krakowskiej”, „Migotaniach”, „Toposie”, „Twórczości” także na portalach Poeci Polscy pl. Babiniec Literacki, Pisarze pl. Wybrane wiersze poetki zostały przetłumaczone na język rosyjski, serbski, słoweński i angielski. Laureatka Nagrody „Krakowska Książka Miesiąca” za tom Od rozbłysku (wrzesień 2013). Dwukrotnie uhonorowana Nagrodą Starosty Powiatu Myślenickiego (2010, 2016). W 2019 wyróżniona przez Kapitułę Nagrody Literackiej im. ks. Jana Twardowskiego za tom Czarna załoga. Nominowana do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego - ORFEUSZ za tom Tu (2016) oraz do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za tom "Czarna załoga" (2019).
KINGA PIOTROWIAK-JUNKIERT - poetka, badaczka, tłumaczka i redaktorka. Na co dzień wykłada literaturę węgierską na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Autorka monografii "Świadomość zwrócona przeciwko sobie samej. Imre Kertész wobec Zagłady" (Warszawa, 2014). Ostatnio w jej przekładzie ukazały się książki: Imre Kertész, "Ostatnia gospoda" (W.A.B, 2016), Géza Röhrig, "Oskubana papuga Rebego. Zmyślone opowieści chasydzkie" (Austeria 2016) oraz Zoltán Halasi, "Droga do pustego nieba" (Nisza 2017). Prowadzi blog dyskretnyurokdrobiazgow.blogspot.com i projekt "Gdzie się podziały poetki?" Tu są! Mieszka w Poznaniu.
ELIZA KĄCKA - adiunkt na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Opublikowała książki akademickie: „Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida” (Warszawa 2012) oraz „Lektura jako spotkanie. Brzozowski - tekst - metoda” (Kraków: Universitas, 2017), a także książki prozatorskie „Elizje” (Kraków: Lokator, 2017) i "po drugiej stronie siebie" (Kraków, Lokator: 2019). Współredaktorka antologii poezji najnowszej "Poeci i poetki przekraczają granice” (FA-art, 2011), redaktorka wyborów poezji mniej współczesnej (w tym Norwida). Członkini Zarządu Głównego TLiAM. Z sieci znana głównie (w swoim mniemaniu) jako autorka małych próz/nasłuchów miejskich. Recenzentka i czytelniczka literatury najnowszej.
Wieczór na Harendzie odbył się w ramach projektu "Wieczory na Harendzie", dofinansowanego przez Gminę Miasto Zakopane.
195. Wieczór na Harendzie: Kasprowicz, Przybyszewski i ONA... Jadwinia.
W niedzielne popołudnie 20 października Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zorganizowało kolejny "Wieczór na Harendzie". Podczas spotkania Roland Dąbrowski, autor książki "Kasprowicz, Przybyszewski i ONA... Jadwinia" (Kluczbork 2015) przedstawił historię związku i małżeństwa Jana Kasprowicza i Jadwigi Gąsowskiej, oraz dzieje jej romansu i małżeństwa ze Stanisławem Przybyszewskim.
220 Wieczór na Harendzie: "Z nich zaś największa jest miłość" -wieczór poetycko-muzyczny
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na wieczór poetycko-muzyczny w wykonaniu Andrzeja Zielińskiego do Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie w dniu 21.października 2023 r. o godz. 18.00
ANDRZEJ ZIELIŃSKI warszawski muzyk i poeta. Laureat konkursów akordeonowych m.in.: w Klingenthal (1963, I nagroda), w Łodzi (1964, II nagroda i nagroda specjalna firmy „Weltmeister”), w La Valletta (1965, brązowy
medal). Absolwent PLM im. Karola Szymanowskiego w Warszawie (1967, dyplom w klasie organów) oraz równolegle – PSM II st. im. Józefa Elsnera (w klasie akordeonu). W 1972 roku ukończył z wyróżnieniem studia na wydziale instrumentalnym w warszawskiej PWSM (akordeon). Od tegoż roku przez 50 lat pracował jako nauczyciel gry na akordeonie w szkołach muzycznych Warszawy i Radomia, pełniąc jednocześnie przez wiele lat funkcje kierownicze w strukturze szkoły. W latach 1967 – 1994 instrumentalista i aranżer Warszawskiego Kwintetu Akordeonowego. Koncertował w Europie i w Azji. Nagrywał dla firm fonograficznych oraz rozgłośni radiowych i telewizyjnych. Jako poeta adebiutował w 1995 roku na łamach tygodnika „Przegląd Katolicki”. Jego wiersze ukazały się w prasie katolickiej, w wydawnictwach Związku Podhalan i Sanktuarium Matki Bożej Ludźmierskiej, w almanachu poetyckim A duch wieje kędy chce… (Lublin 2000), a w 2022 r. kielecka oficyna Pewne Wydawnictwo (pod egidą Instytutu Literatury w Krakowie w ramach projektu „Tarcza dla Literata”), opublikowała tomik jego poezji pt. Modlitwa bezrobotnego”. W 2003 r. Andrzej Zieliński otrzymał wyróżnienie w I Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. ks. Józefa Jamroza w Rabce-Zdroju. W 2000 r. warszawski kompozytor Stanisław Moryto, zainspirowany tekstem pasyjnego poematu Droga Andrzeja Zielińskiego, skomponował do niego muzykę – tak powstał utwór Carmina crucis (CD Dux 0385). Od 2006 roku Zieliński realizuje pomysł łączenia obydwu dziedzin swojej twórczości. Powstaje poetycko muzyczny spektakl Droga. Misterium Męki Pańskiej. Rok św. Pawła (2009) przynosi kolejny zamysł: „…Z nich zaś największa jest miłość”. Jest to wybór utworów poetyckich z różnychokresów twórczości, które łączy temat przewodni: miłości do Boga, człowieka i Ojczyzny. Wybór zilustrowanych został muzyką
różnych kompozytorów opracowaną na akordeon przez Andrzeja
Zielińskiego. W uznaniu dorobku Andrzej Zieliński został uhonorowany
przez prezydentów RP Srebrnym Krzyżem Zasługi (1996) oraz
Medalem Złotym za Długoletnią Służbę (2016).
196. Wieczór na Harendzie: Coś co błyszczy pod własnym płotem – wokół poezji Tomasza Gluzińskiego. 196. Wieczór na Harendzie .
W tym roku przypada 95 rocznica urodzin zakopiańskiego poety Tomasza Gluzińskiego. Na tę okoliczność Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zorganizowało kolejny- 196 Wieczór na Harendzie. Tematem spotkania była poezja Tomasza Gluzińskiego (1924–1986) ale i „garść” informacji biograficznych i wspomnień o tym niezwykłym Zakopiańczyku.
W klimat poezji Tomasza Gluzińskiego, w świat słowa pisanego wprowadzali zebranych mistrzowie słowa mówionego oraz poezji zaklętej w muzyce: Ada Jerzmanowska i Andrzej Bienias – aktorzy Teatru Stanisława Ignacego Witkiewicza, oraz współpracujący z teatrem Max Kowalski – muzyk, kontrabasista, aranżer, kompozytor, autor muzyki do kilkunastu spektakli.
Spotkanie prowadził Piotr Kyc , który wspominał pierwsze lektury poezji Gluzińskiego na początku lat osiemdziesiątych, kiedy w twórczość poety często ingerowała cenzura usuwając z wierszy słowa, wersy, czy nawet całe utwory przygotowane do druku. Jednym z gatunków uprawianych przez poetę był sonet - kunsztowna kompozycja poetyckiego utworu złożona z 14 wersów zgrupowanych w dwóch czterowierszach rymowanych i dwóch trójwierszach. Poeta nadał kilkuset sonetom formę akrostychu, co według cenzury służyło wprowadzeniu jej w błąd i przemycaniu niecenzuralnych treści.
W ramach rozrywki umysłowej goście Harendy otrzymali sonety i mieli okazję odczytać myśli poety utworzone z pierwszych liter wersów.
Tomasz Gluziński urodził się 18 października 1924 roku we Lwowie, do szkoły chodził przy tej samej ulicy, co jego o dziesięć lat młodszy krajan, Zbigniew Herbert, z którym w latach późniejszych korespondował. Uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Stefana Batorego. Od 1942 r. w Armii Krajowej (pseud. Popiel), w 1944 żołnierz 10 kompanii, IV Batalionu, 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK na terenie Gorców. Po wojnie studiował prawo i historię sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1950 mieszkał w Zakopanem, gdzie był trenerem narciarstwa alpejskiego: m.in. w latach 1952– 1954 – kadry narodowej kobiet.
Był jednym z wielu wędrowców, którzy zawędrowali do Zakopanego po wojennej tułaczce. Wędrowców bez prawa powrotu do krainy dzieciństwa, do krainy wolności i godności, co nie oznacza bez prawa do zachowania wierności tym wartościom.
W roku 1983 pisze w liście do Herberta: „Od 1939 r. traktuję swój stan, jako stan tymczasowy i nigdy, ale to przenigdy nie pogodziłem się z myślą, że godność i wolność, która była moim udziałem jeszcze przed II- gą wojną światową są walorami utraconymi już bezpowrotnie”.
Herbert odpisuje mu po miesiącu” Twój szkic autobiograficzny przeczytałem parę razy i oto co mogę powiedzieć. Przy wszystkich różnicach detali (a to wydaje się drugorzędne) pod Twoimi losami mogę się — jak by to powiedzieć - podpisać, bo i u mnie koleje życia w swojej istotnej treści były tak podobne, że aż mi się zrobiło jasno i ciepło na duszy. Może i przegraliśmy, ale nie żyliśmy na kolanach, a to przecież najważniejsze.
Uświadomiłem sobie dzięki Tobie, jaka to jednak bezcenna rzecz solidarność pokoleniowa - nie ta wynikająca z daty urodzin, ale z zachowania wierności”.
I taki był Tomasz Gluziński, bezkompromisowy, odważny w swoich poglądach, wierny wartościom wyniesionym z krainy dzieciństwa - ze Lwowa.
Słuchając na Harendzie „garści poezji” w kapitalnej interpretacji zakopiańskich aktorów czujemy, że spotykamy się z poezją dobrą, szukająca sensu, stawiająca pytania istotne w sposób prosty, co jest cechą twórców i utworów wybitnych.
Wiersze Tomasz Gluzińskiego drukowały czasopisma literackie, co w tamtym okresie świadczyło o wysokiej ocenie tej poezji. Wydano 11 jego tomików wierszy w prestiżowych wydawnictwach. Trzy ukazały się już po jego śmierci. Były to: Wiersze (1964), Wokaliza (1968), Wątek (1968), Motowidło (1969), Pod pieczęcią (1974), Przebieg wydarzeń (1977), Szczątki emocji (1982), W żarnach świata (1986), System wartości (1996), Droga krzyżowa (1997). Wielkie Pastwisko (2005) - zbiór wierszy. Nie zabiegał o laury. W konkursach udziału nie brał. Żył na uboczu głównych nurtów poezji. Zajmował w niej dość wysokie, ale odosobnione miejsce.
Debiutował w 1958 wierszami "Homo sapiens" i Wehikuł w „Tygodniku Powszechnym”. Członek Związku Literatów Polskich do 1982 r. Nagrodzony w 1962 r. Nagrodą Czerwonej Róży a w 1978 r. Nagrodą im. Roberta Gravesa Polskiego PEN Clubu za tom wierszy "Przebieg wydarzeń".
Obecnie jest to poeta mający swoje miejsce w historii literatury, ale jest niesłusznie nieco zapomniany. Krzysztof Karasek w przedmowie do zbioru wierszy Tomasza Gluzińskiego Wielkie Pastwisko (WIĘŹ 2005 r.) pisze (…) Jeśli chodzi o Gluzińskiego, powiedzieć można, że jego poezja, dlatego, że rozwijała się na uboczu głównych nurtów ma charakter otwarty, a jej wpływ na język poetycki współczesności jest wciąż żywy, więc dyskretny i wyczuwalny zarazem; ma on swoje przedłużenia i konsekwencje. Wiersze Juliana Kornhausera z pierwszego, najbardziej odważnego i gwałtownego okresu Nowej Fali nie byłyby możliwe bez Wierszy Gluzińskiego. Można rozpoznać w nich ten sam zgoniony rytm współczesności, ten sam model wiersza – nieciągłego, o zakłóconej strukturze logicznej, o zdyszanym strumieniu przepływu realiów świata. Jest Też Gluziński ojcem modnego obecnie w młodej poezji ashberyzmu (Andrzej Sosonowski). Tylko że pisał swoje wiersze co najmniej dziesięć lat wcześniej nic Ashbery. Nikt oczywiście z młodych tego nie wie, bo czy oni w ogóle coś z poezji polskiej czytają, poza tym, że czytają siebie? Łatwiej zauważyć coś, co ledwie migoce w Hameryce niż coś, co błyszczy pod własnym płotem.
W roku 2005 ukazał się obszerny wybór wierszy Tomasza Gluzińskiego „Wielkie pastwisko”. Według Jarosława Mikołajewskiego -poety, eseisty, reportażysty, laureata wielu konkursów poetyckich i literackich „tom Gluzińskiego należy do największych wydarzeń literackich naszego czasu”.
Debiutował Tomasz Gluziński późno – będąc czterdziestolatkiem. Jego „Wiersze” (wydane w 1964r) w opinii krytyków literackich, to książka wybitna, zaskakująca formą i siłą wyrazu. Do dziś lektura jej dostarcza rzadkich emocji. Tak było i na Harendzie w domu Kasprowicza – były emocje i refleksja, poczucie spotkania z dobrą sztuką.
Tomasz Gluziński - lwowianin, syn Józefa, nauczyciela gimnazjalnego i poety, oraz Zofii z Konradów, urzędniczki zmarł 3 maja 1986 roku w Zakopanem na przedprożu wolności, na którą tak długo czekał. Serce nie wytrzymało. Jest pochowany na Starym Cmentarzu na Pęksowym Brzyzku.
Poezja Tomasz Gluzińskiego powinna powracać do nas systematycznie poprzez wydarzenia kulturalne organizowane na terenie miasta. Może będzie to konkurs poetycki jego imienia…? Po śmierci poety w ciągu ponad trzydziestu lat zorganizowano tylko dwa wydarzenia poświęcone jego pamięci. Czytano wiersze w Teatrze Stanisława Ignacego Witkiewicza, a w roku 2014 Wojciech Szatkowski zorganizował spotkanie poświęcone Tomaszowi Gluzińskiemu – poecie i trenerowi.
196 Wieczór na Harendzie przygotowała Małgorzata Karpiel Kierowniczka Biura Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza i kustosza w muzeum poety we współpracy z Jolantą Patyrak i wolontariuszkami.
Organizatorzy dziękują za poczęstunek pracownikom Szkoły Podstawowej nr 9 im. Jana Kasprowicza w Zakopanem.
Spotkanie z poezją na Harendzie został zrealizowane w ramach projektu „Wieczory na Harendzie” dofinansowanego ze środków Gminy Miasto Zakopane.
Tomasz Gluziński
Zostawiam tobie te sonety zwrotne wdowo
Oto wyruszam w podróż między gwiazdy
Fatum mnie wzywa przynagla do jazdy
I czasu skąpi na ostatnie słowo
A gdy mnie wspomnisz zmawiaj je na nowo
Głośno powtarzaj przebiegłe ich nazwy
Licz majuskuły lecz nie wierz im nazbyt
Ukryte hasła są tylko osnową
Zostawiam tobie te konstrukcje zwrotne
I pamięć po mnie że kiedyś pisałem
Na tym tu stole w dniu chmurne i słotne
Sonety trudne z tobą je czytałem
Kiedy rytm zgrzytnie wybacz mi usterkę
Albowiem z tobą zdradzałem euterpe
Z tomu Sonety zwrotne” ( 1972)
Tomasz Gluziński
Ile jeszcze
Jakie jeszcze doświadczenia
Ile ofiar ponieść trzeba
by nie zwano potrzeb ducha
targiem tylko
o kęs chleba
Ile czasu ma przecieknąć
by zrozumieć, że głód serca
żywi się obrokiem prawdy
a nie złotem
co uśmierca
Ile jeszcze krwi upłynie
Ile zjemy beczek soli
aby pojąć skąd łaknienie
Żeby wiedzieć co nas boli
Zakopane 06.09.1083
Tomasz Gluziński
Niezależność
moja wolność
składa się
z kilku zaledwie elementów
pierwszy
to obcość nienawiści
która jest niewolą najokrutniejszą
drugim
jest rozbrat z zazdrością
tą uzurpacją wyłącznego posiadania
trzecim
niezależność myślenia
lub jeśli kto woli
odporność
na zniewalające a niekiedy
trujące prądy filozofii
ostatnich stuleci
reszta atrybutów
nie zasługuje na to
by o nich wspominać
jeśli nie chce się
skrzeczeć jak byle papuga
w byle jakiej
drucianej klateczce
Tomasz Gluziński
Wyszeptać prawdę
mądrość poety
jego ironia
furia niewiary, która miażdży kłamstwo
rozbija stiuki mozaiki intarsje
tłucze marmury rozwala pałace
gorycz rozsądku
i chłodnej prawdy obnażona klinga
oko ostrzejsze niż sokole szpony
i język giętki syczący jak żmija
poeta mądry nie podnosi głosu
jego milczenie groźniejsze niż groźba
on bat obłudy znosi jak mężczyzna
dopiero miłość czyni zeń gadułę
gdy go za młodu zdradzi czarnobrewa
albo na starość uwiedzie ojczyzna
jakby niepomny że wyszeptać prawdę
ten tylko może komu braknie tlenu
śpiewa falsetem swą spóźnioną miłość
kartkując słownik w wytartym fotelu
221. Wieczor na Harendzie: W świecie dramatów Kazimierza Przerwy-Tetmajera
Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza zaprasza na 221. Wieczór na Harendzie:
W świecie dramatów Kazimierza Przerwy-Tetmajera
Wystąpią: prof. Maria J. Olszewska oraz dr Agnieszka Skórzewska-Skowron. Prowadzenie: Karol Samsel.
Termin: 25.11.2023, godz. 18.00
Miejsce: Muzeum Jana Kasprowicza, oś. Harenda 12a, 34-500 Zakopane
Wstęp wolny.
Wydarzenie współfinansowane przez Gminę Miasto Zakopane
Współorganizator: Pracownia Historii Dramatu 1864–1939 przy Instytucie Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Spotkanie będzie dotyczyć pierwszego wydania krytycznego wszystkich dzieł dramatycznych Kazimierza-Przerwy Tetmajera. W przypadku kilku tekstów jest to drugie ich wydanie po ponad stu latach. Publikacja składa się z dwóch tomów, ich redakcji podjęli się nasi goście: prof. Maria J. Olszewska oraz dr Agnieszka Skórzewska-Skowron, całość została wydana pod patronatem Fundacji im. Profesora Artura Hutnikiewicza. W rozmowie nawiążemy również do innych utworów poety oraz do sylwetki twórczej jego przyrodniego brata, Włodzimierza Tetmajera. Prowadzenie: Karol Samsel.
Transmisja online: https://www.facebook.com/profile.php?id=100057162112349&locale=pl_PL; Kultura Podhala – Życie kulturalne Podhala, Spisza, Orawy i Pienin
MARIA JOLANTA OLSZEWSKA – z wykształcenia historyk i historyk literatury, profesor Uniwersytetu Warszawskiego w Instytucie Literatury Polskiej, w Zakładzie Literatury i Kultury II połowy XIX wieku. Kierownik Pracowni Historii dramatu 1864–1939 w latach 2015–2019; obecnie jego zastępca. Członek Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego i Towarzystwa Naukowego KUL. Do jej głównych zainteresowań naukowo-badawczych należą: dzieje dramatu i teatru w II połowie XIX i I połowie XX wieku; historia i antropologia literatury, genologia, szczególnie pogranicze literatury i gatunków użytkowych – historia świadomości polityczno-społecznej społeczeństwa polskiego i jej odzwierciedlenie w literaturze II połowy XIX wieku; analiza wybranych, często zapomnianych dziś utworów literatury polskiej XIX i XX wieku. Autorka takich prac, jak: „Tragedia chłopska Od W. L. Anczyca do K. H. Rostworowskiego. Tematyka – kompozycja – idee” (2001); „Człowiek w świecie Wielkiej Wojny” (2004); „W poszukiwaniu sensu. Szkice o literaturze polskiej XIX i XX wieku” (2005); „Heroizm ludzkiego istnienia. W kręgu wybranych zagadnień etycznych w literaturze polskiej II połowy XIX i I połowy XX wieku. Szkice” (2007), „W kręgu meteorologii i astronomii Słownictwo pism Stefana Żeromskiego”, t. 10 (2007); „Drogi nadziei. Polska proza historyczna z lat 1876–1939 wobec kryzysu kultury” (2009); „Stefan Żeromski. Spotkania” (2015); „Spór o przyszłość literatury polskiej, czyli polemiki ze Stefanem Żeromskim po jego odczycie «Literatura a życie polskie»” (2019). Współwydawca dramatów zebranych Kazimierz Przerwa-Tetmajer „Dramaty”, t. 1 i 2 (2019). Redaktorka i współredaktorka tomów artykułów zbiorowych. Autorka licznych artykułów naukowych.
AGNIESZKA SKÓRZEWSKA-SKOWRON – historyk literatury polskiej i teolog dogmatyczny. Sekretarz Pracowni Historii Dramatu 1864–1939 przy Instytucie Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki UW. Autorka licznych artykułów dotyczących literatury przełomu XIX i XX wieku oraz artykułów teologiczno-teatrologicznych, współredaktorka wydania krytycznego „Dramatów zebranych” Kazimierza Przerwy-Tetmajera oraz dwóch tomów monograficznych dotyczących dramatu. Popularyzatorka klasyki literatury polskiej (www.wiankislow.pl).
KAROL SAMSEL – poeta, prozaik, krytyk literacki, doktor habilitowany nauk humanistycznych, doktor filozofii. Zastępca dyrektora w Międzydziedzinowej Szkole Doktorskiej UW, adiunkt w Zakładzie Literatury Romantyzmu i kierownik Pracowni Historii Dramatu 1864–1939 Wydziału Polonistyki UW, członek Polskiego Towarzystwa Conradowskiego. Współredaktor Pism wybranych” Cypriana Norwida (2021). Wydał tomy: „Norwid – Conrad. Epika w perspektywie modernizmu” (2015); „Inwalida intencji. Studia o Norwidzie” (2017) oraz (razem z Wiesławem Rzońcą) „Norwid Gomulickich” (2021), „Norwid. Formy odczytywania” (2022) Współredagował tomy studiów: „Uniwersalność komizmu. Aleksander Fredro w dwieście dwudziestą rocznicę urodzin” (2015), „Poeci-studenci podziemnego Uniwersytetu Warszwskiego wobec romantyzmu” (2018), „Dramaty Cypriana Norwida. Teksty – konteksty – interteksty” (2019), „Dramat słowiański: próba zbliżenia, przekroje, (re)konstrukcje i (re)lektury” (2021) oraz „«Atrium spraw»… Antologia tekstów o teatrze i dramacie Cypriana Norwida” (2023). Swoje artykuły drukował m.in. w „Studiach Norwidianach”, „Pracach Filologicznych. Literaturoznawstwo”, „Przeglądzie Humanistycznym”, „Tekstualiach” oraz „Yearbook of Conrad Studies (Poland)”. Autor tomów wierszy („Z domami ludzi”, 2017, „Fitzclarence”, 2022), poematu „Autodafe” oraz powieści „Niemożliwość Piety”.