Aktualności

Jan Kasprowicz "Przy wigilijnym stole"

Przy wigilijnym stole

Łamiąc opłatek święty,

Pomnijcie, że dzień ten radosny

W miłości jest poczęty;

Że, jako mówi wam wszystkim

Dawne, odwieczne orędzie,

Z pierwszą na niebie gwiazdą

Bóg w waszym domu zasiędzie.

Sercem go przyjąć gorącym,

Na ścieżaj otworzyć wrota —

Oto, co czynić wam każe

Miłość, największa cnota.

A twórczych pozbawił się ogni,

Sromotnie zamknąwszy swe wnętrze,

Kto z bratem żyje w niezgodzie,

Depcąc orędzie najświętsze.

Wzajemne przebaczyć winy,

Koniec położyć usterce,

A z walki wyjdzie zwycięsko

Walczące narodu serce.

Spokojnych, zdrowych, Świąt Bożego Narodzenia życzy

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza.

Wkrótce...

Mija sto lat od wydania zbioru wierszy Jana Kasprowicza – Księga Ubogich. Pozycja związana z Zakopanem, ponieważ wiersze zawarte w "Księdze Ubogich" powstały w obliczu Tatr, na codziennych, samotnych przechadzkach w polu. „ Nie ma między nimi ani jednego wiersza, który by miał jakiekolwiek pokrewieństwo - z biurkiem. Tym się tłumaczy charakter tej "Księgi” zarówno pod względem treści, jak i formy - notatnik i ołówek, użyte na ukojenie siebie i innych.”

Podhalański Uniwersytet Trzeciego Wieku w Zakopanem oraz Muzeum Jana Kasprowicza zaprosiły z tej okazji na lekcję muzealną i koncert. Impreza odbyła się na Harendzie w sobotnie popołudnie.

W programie był występ chóru PUTW prowadzanego przez Mirosławę Lubowicz oraz wykład Haliny Sierant-Ripper pt.: „ Księga Ubogich” Jana Kasprowicza.

Usłyszeliśmy: Pieśni – wybrane fragmenty – Jan Kasprowicz, muzyka Mirosława Lubowicz , Pozdrowienia – słowa Kazimierz Przerwa Tetmajer, muzyka Jan Czech, Wilija – słowa Adam Mickiewicz, muzyka – Antoni Szaliński, Smukła Jarzębina – pieśń rosyjska, Czeremcha – Pieśń rosyjska, Laura i Filon – Słowa Franciszek Karpiński, popularna melodia z XVIII w., Po cóżeś mnie matuleńko - popularna melodia z Kujaw.

Gości przyjmowała kustosz Muzeum Małgorzata Karpiel. Zapraszamy do lektury tomiku wierszy zawartych w „Księdze Ubogich” Jana Kasprowicza.

Wydarzenie zostało dofinansowane ze środków Urzędu Miasta Zakopane

„Księga Ubogich” – wstęp

Rozmiłowała się ma dusza 
W cichym szeleście drzew, 
Gdy koronami ich porusza 
Druh mój, przecichy wiew.

Rozmiłowała się ma dusza 
W głośnych odmętach fal, 
Gdy druh mój, burza, je porusza, 
W nieznaną płynąc dal.

Rozmiłowała się ma dusza 
W twórczych promieniach zórz, 
Gdy druh mój, słońce, w świat wyrusza, 
Życia płomienny stróż.

Rozmiłowała się ma dusza 
W przepastnej nocy mgłach, 
Gdy druh mój, śmierć, na połów rusza, 
A przed nią lęk i strach.

                        Jan Kasprowicz

Szanowni Państwo.

Informujemy, że do odwołania  Muzeum Jana Kasprowicza pozostaje zamknięte. Wszystkie sprawy dotyczące Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza oraz Muzeum Jana Kasprowicza, załatwiane są wyłącznie zdalnie: telefonicznie lub za pomocą mediów elektronicznych.

Kontakt od poniedziałku do soboty w dotychczasowych godzinach, tj 10:15 - 15:15, pod numerem telefonu 517 159 658 lub  182068426, e-mail: sptjk@interia.pl 

Z poważaniem

Małgorzata Karpiel, kierownik Biura SPTJK

Harenda zasypana. Odśnieżamy z przyzwyczajenia, bo i dla kogo skoro Muzeum Kasprowicza zamknięte. Śnieżnie i pięknie i smutno i biednie. A nasz nowy dach przykryty puchową pierzyną :)

pk

Po raz jedenasty Szkoła Podstawowa nr 9 na Harendzie i nasze Stowarzyszenie zorganizowały Rajd Szlakiem Jana Kasprowicza.

W imprezie, która ma charakter turystyczny i edukacyjny wzięło udział 10 dziesięcioosobowych drużyn ze szkół podstawowych i gimnazjalnych.

Imprezą towarzyszącą były w tym roku zajęcia w ramach Zakopiańskiego Pikniku Rodzinnego „3x30x130”.

Na trasie wycieczki były konkursy wiedzy o Kasprowiczu, Tatrach i Zakopanem oraz konkurs czytania poezji Jana Kasprowicza. Organizatorzy dziękują wszystkim uczestnikom wraz z opiekunami za wspólną wycieczkę. Gratulujemy zwycięzcom. Zapraszamy w roku 2017 na XII Rajd Szlakiem Jana Kasprowicza, który odbędzie się tradycyjnie w środę przed Bożym Ciałem. 

   Szczególne podziękowania należą się Prezesowi spółki Harenda Wyciągi S.Z.O.O Wojciechowi Strączkowi za udostępnienie wyciągu krzesełkowego  uczestnikom imprezy, Halinie Sierant-Ripper, Małgorzacie Karpiel i Beacie Denis Jastrzębskiej ze Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza oraz nauczycielom kasprowiczowskiej szkoły: Alicji Stawiarskiej i Hannie Kardaś-Wicher za pomoc przy organizacji imprezy.

Znaczony na żółto szlak turystyczny im. Jana Kasprowicza jest jedną z najpiękniejszych widokowo tras w Polsce. Ponadto nie jest to trasa trudna ,kapitalna dla rowerzystów i narciarzy w porze zimowej. Po drodze znajduje się wyciąg krzesełkowy na Harendzie, którym można wjechać na Rafaczówki. Wyciąg jest przystosowany do przewożenia rowerów. Na trasie wycieczki znajduje się również Muzeum Jana Kasprowicza.

Wyniki XI Rajdu Szlakiem Jana Kasprowicza,

Szkoły podstawowe:

I miejsce – Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bronisława Czecha w Zakopanem, opiekun: Elżbieta Gawron.

II miejsce - Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego            w Zakopanem, opiekun: Paulina Zwijacz. 

III miejsce - Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół im. Legionów Polskich w Poroninie, opiekun: Jacek Kuć , Szkoła Podstawowa nr 3 im. Mariusza Zaruskiego w Zakopanem, opiekun: Maria Katarzyna Burdzy.

IV miejsce - Szkoła Podstawowa nr 9 im. Jana Kasprowicza w Zakopanem, opiekun: Anna Guguła. V miejsce - Szkoła Podstawowa w Nowem Bystrem, opiekun: Radosław Radosz. 

Szkoły gimnazjalne:

I miejsce – Gimnazjum w Zespole Szkól im. Legionów Polskich                       w Poroninie, opiekun: Maria Śliwińska.

II miejsce - Gimnazjum w Zespole Szkół Prywatnych Janiny Gościej "Betlejem" w Zakopanem, opiekun: Janina Kasprzycka. III miejsce - Gimnazjum w Nowem Bystrem, opiekun: Paweł Garbacz.

IV miejsce - Gimnazjum nr 2 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Zakopanem, opiekun: Tomasz Szybka.

W tym roku nagrody ufundował Urząd Miasta Zakopane. Wręczał je zwycięzcom Przewodniczący Rady Miasta Zakopane Grzegorz Jóźkiewicz. Podczas uroczystości obecni byli również radni Rady Miasta Zakopane Paweł Strączek i Andrzej Jasiński.

Szanowni Państwo.

Informujemy, że od dnia 2 lutego 2020 r. otwieramy Muzeum, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa gości i pracowników. Godziny otwarcia pozostają niezmienione, czyli: od wtorku do niedzieli w godz. 10:15 - 15:15

W Muzeum może przebywać równocześnie maksymalnie 6 osób. Obowiązują maseczki ochronne. Serdecznie zapraszamy!

mk

Po raz jedenasty Szkoła Podstawowa nr 9 na Harendzie i nasze Stowarzyszenie zorganizowały Rajd Szlakiem Jana Kasprowicza.

W imprezie, która ma charakter turystyczny i edukacyjny wzięło udział 10 dziesięcioosobowych drużyn ze szkół podstawowych i gimnazjalnych.

Imprezą towarzyszącą były w tym roku zajęcia w ramach Zakopiańskiego Pikniku Rodzinnego „3x30x130”.

Na trasie wycieczki były konkursy wiedzy o Kasprowiczu, Tatrach i Zakopanem oraz konkurs czytania poezji Jana Kasprowicza. Organizatorzy dziękują wszystkim uczestnikom wraz z opiekunami za wspólną wycieczkę. Gratulujemy zwycięzcom. Zapraszamy w roku 2017 na XII Rajd Szlakiem Jana Kasprowicza, który odbędzie się tradycyjnie w środę przed Bożym Ciałem. 

   Szczególne podziękowania należą się Prezesowi spółki Harenda Wyciągi S.Z.O.O Wojciechowi Strączkowi za udostępnienie wyciągu krzesełkowego  uczestnikom imprezy, Halinie Sierant-Ripper, Małgorzacie Karpiel i Beacie Denis Jastrzębskiej ze Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza oraz nauczycielom kasprowiczowskiej szkoły: Alicji Stawiarskiej i Hannie Kardaś-Wicher za pomoc przy organizacji imprezy.

Znaczony na żółto szlak turystyczny im. Jana Kasprowicza jest jedną z najpiękniejszych widokowo tras w Polsce. Ponadto nie jest to trasa trudna ,kapitalna dla rowerzystów i narciarzy w porze zimowej. Po drodze znajduje się wyciąg krzesełkowy na Harendzie, którym można wjechać na Rafaczówki. Wyciąg jest przystosowany do przewożenia rowerów. Na trasie wycieczki znajduje się również Muzeum Jana Kasprowicza.

Wyniki XI Rajdu Szlakiem Jana Kasprowicza,

Szkoły podstawowe:

I miejsce – Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bronisława Czecha w Zakopanem, opiekun: Elżbieta Gawron.

II miejsce - Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego            w Zakopanem, opiekun: Paulina Zwijacz. 

III miejsce - Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół im. Legionów Polskich w Poroninie, opiekun: Jacek Kuć , Szkoła Podstawowa nr 3 im. Mariusza Zaruskiego w Zakopanem, opiekun: Maria Katarzyna Burdzy.

IV miejsce - Szkoła Podstawowa nr 9 im. Jana Kasprowicza w Zakopanem, opiekun: Anna Guguła. V miejsce - Szkoła Podstawowa w Nowem Bystrem, opiekun: Radosław Radosz. 

Szkoły gimnazjalne:

I miejsce – Gimnazjum w Zespole Szkól im. Legionów Polskich                       w Poroninie, opiekun: Maria Śliwińska.

II miejsce - Gimnazjum w Zespole Szkół Prywatnych Janiny Gościej "Betlejem" w Zakopanem, opiekun: Janina Kasprzycka. III miejsce - Gimnazjum w Nowem Bystrem, opiekun: Paweł Garbacz.

IV miejsce - Gimnazjum nr 2 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Zakopanem, opiekun: Tomasz Szybka.

W tym roku nagrody ufundował Urząd Miasta Zakopane. Wręczał je zwycięzcom Przewodniczący Rady Miasta Zakopane Grzegorz Jóźkiewicz. Podczas uroczystości obecni byli również radni Rady Miasta Zakopane Paweł Strączek i Andrzej Jasiński.

Słoneczna pogoda  sprzyja zimowym spacerom. Nie trzeba wchodzić w Tatry, aby zrobić sobie lekką wycieczkę. A jest nią niewątpliwie spacer żółtym szlakiem ( nawet fragmentem ) noszącym imię Jana Kasprowicza. Rozpoczyna się na górnej stacji kolejki na Gubałówce. Można zejść na dół, zjechać kolejką, aby przejść przez miasto i przy końcu ulicy Jagiellońskiej skręcić w górę nad Hotel Radisson. I oto znajdziemy się wkrótce na szczycie Antałówki. Spojrzenie na cudowną panoramę Tatr z Kasprowym, jak na wyciągniecie ręki. Krótki plan na następną, trudniejszą wyprawę… Dalej idziemy w stronę kościoła na Pardałówce, skąd Homolacką drogą podążamy w dół, aż do Ustupu. Jest cicho, biała przestrzeń uspokaja. Pozostaje kilkaset metrów do Muzeum Jana Kasprowicza. Tam w oryginalnych wnętrzach z lat dwudziestych XX wieku można odpocząć słuchając opowieści kustosza muzeum, pani Małgorzaty.

Czytaj więcej....

https://www.watra.pl/zakopane/rozmaitosci/2020/02/09/spacerkiem-pa-zoltym-szlaku-im-jana-kasprowicza

 (pk)

Muzeum Jana Kasprowicza oraz Galeria obrazów Władysława Jarockiego są otwarte dla zwiedzajacych. Od 3 marca 2021 działamy dzięki dofinansowaniu z budzety Gminy Miasto Zakopane. Stosujemy zasady zaostrzonego rygoru sanitarnego. Obowiązkowe jest noszenie maseczek, dezynfekcja rąk przed wejsciem do Muzeum, oraz ograniczona ilość osób przebywających jednocześnie we wnętrzach - do 6 osób maksymalnie. Przewodnik dostępny równiez w wersji audio.

Zapraszamy.

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza

(mk)

21 marca wypada pierwszy dzień kalendarzowej wiosny. Na Harendzie, przy Muzeum Jana Kasprowicza pożegnano wiosnę już w piątek, ponieważ od soboty Muzeum jest zamknięte.

Skromne to było pożegnanie zimy i smutne przywitanie wiosny. Parę pierwszych krokusów i przebiśniegów przysypał śnieg.

 Płyń z Marzanno, płyń do morza , zabierz ze sobą wszystkie troski i choroby…

Szanowni Państwo.

Informujemy, że Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza otrzymało dofinansowanie ze środków budżetu Miasta Zakopane na realizację dwóch zadań publicznych w bieżącym roku: 1) "Prowadzenie Muzeum Jana Kasprowicza i Galerii obrazów Władysława Jarockiego" - w wysokości 44 000 zł; 2) "Wieczory na Harendzie" - w wysokości 8 000 zł.  Kwoty te zostały przyznane w ramach Otwartego Konkursu ofert na wsparcie realizacji zadań w dziedzinie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultyry i tradycji". 

Dziękujemy!

25.06.2016

(sobota)

10.00 otwarcie konferencji

10.30 obrady

Prof. dr hab. Wojciech Kaczmarek (KUL), Jan Kasprowicza współczesny dyskurs o tożsamości

Prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska (UW), Tragedia Boga, świata i człowieka we wczesnej twórczości Jana Kasprowicza

Dr Urszula M. Pilch (UJ), „ Jestem sam”. Kategoria braku w poezji Jana Kasprowicza

11.30–11.45 przerwa kawowa

Dr hab. Małgorzata Okulicz-Kozaryn, prof. UAM, O współpracy Jana Kasprowicza z „Życiem”

Dr hab. Urszula Kowalczuk (UW), Jana Kasprowicza antologia „najwybitniejszych poetów” („1863–1898. Album współczesnych poetów polskich”)

Prof. dr hab. Radosław Okulicz-Kozaryn (UAM), Jeszcze o roku 1894. Jan Kasprowicz i Młoda Polska w Poznaniu

12.50–13.10 dyskusja

13.15–15.00 obiad

15.00 obrady

Dr Magdalena Rudkowska (IBL PAN), Kasprowicz i Kraszewski. Poeci (z) dwóch światów

Prof. dr hab. Barbara Bobrowska (UKSW), Dwa znaczące debiuty. Maria Konopnicka „Poezje” (1881) – Jan Kasprowicz „Poezje” (1888)

Mgr Paweł Rams (IBL PAN), Poetyckie zmagania z metafizyką zła. Kasprowiczowskie inspiracje poematu „Teodor Dostojewski” Stanisława Brzozowskiego

16.00–16.10 – przerwa

Dr Marcin Jauksz (UAM), „Nie wszystek jeszcze skoszono”. Modernistyczne remanenty Jana Kasprowicza i Sherwooda Andersona

Dr Dawid Maria Osiński (UW), Wybory, decyzje i kłopoty translatora. Poezja angielska i niemiecka w tłumaczeniach Jana Kasprowicza

Dr hab. Beata Obsulewicz-Niewińska, prof. KUL, „Co mi Tatry dały?”. Józef Teodor Kościelski, Jan Kasprowicz i Tatry

Dr Mirosław Sosnowski (SPTJK), Kasprowicz w Zakopanem

17.20–17.40 dyskusja

17.40–18.15 prezentacja

Jan Kasprowicz na tle poezji lat 1864–1894. Prezentacja projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki „Poezja na marginesie cywilizacji. Degradacja i odrodzenie twórczości poetyckiej w latach 1864-1894 (podstawa bibliograficzno-materiałowa)”

19.00–21.30 uroczysta kolacja – restauracja „U Wnuka”

26.06.2016

(niedziela)

15.00 obrady

Dr hab. Wiesław Ratajczak, prof. UAM, Jana Kasprowicza kilka wierszy o domu

Mgr Dorota Sech (UW), Dwa projekty młodości (Salome, Jachobod) w „Uczcie Herodiady” Jana Kasprowicza

Dr hab. Grzegorz Igliński, prof. UWM, Święta Genowefa i fauny. „Marmur” Jana Kasprowicza o trwałości prawd i naturze ludzkiej

Dr hab. Edward Jakiel, prof. UG, Indeks biblijny do twórczościJana Kasprowicza

16.15–16.25 przerwa

Dr hab. Anna Podstawka (KUL), Od Ibsena do D’Annunzia.Dramat współczesny w przekładach i recenzjach teatralnych Jana Kasprowicza

Mgr Marek Grajek (UW), Kiedy (i po co?) pisarz sięga po baśń dramatyczną. „Baśń nocy świętojańskiej” Jana Kasprowicza wobec „Dzwonu zatopionego” Gerharta Hauptmanna

Mgr Magdalena Pawłowska (UW), Humor pojednany. „Misterium tragikomiczne o Marchołcie”

Dr Eliza Kącka (UW), Parodia i paruzja. Od „Jęku ziemi” do „Hymnów”. Parodia w procesie historycznoliterackim

17.45–17.55 przerwa

Dr hab. Magdalena Saganiak, prof. UKSW, „Hymny” – arcydzieło vers libre

Dr Piotr Kopszak (MNW), Rękopis nieznanego (?) wiersza Jana Kasprowicza w sztambuchu Aleksandra Rajchmana

Mgr Sylwia Wyszkowska (ASP w Warszawie), Rysunki Jana Kasprowicza. Prezentacja

18.40–19.00 dyskusja

19.00 kolacja

20.00 175. Wieczór na Harendzie

„Przynoszę ci kilka pieśni na nutę niewyszukaną…”. Koncert na lirę korbową (Maciej Cierliński, Piotr Dąbrowski, Natalia Zalewska)

27.06.2016

(poniedziałek)

10.00. obrady

Dr Joanna Zajkowska (UKSW), Jan Kasprowicz w „Tygodniku Ilustrowanym”

Mgr Mariola Wilczak (IBL PAN), „Monolog Tytana z nieskończonością”.Julia Dickstein-Wieleżyńska o Janie Kasprowiczu

Dr Katarzyna Kościewicz (UwB), Kasprowicz w PRL. Perspektywa archiwalna

11.00–11.15 przerwa

Mgr Rozalia Wojkiewicz (UAM), Średniowieczny kościół w twórczości Jana Kasprowicza

Mgr Karol Jaworski (SPTJK), Kasprowicz w Domu

Mgr Małgorzata Karpiel i mgr Piotr Kyc (SPTJK),Harenda wczoraj i dziś. Prezentacja efektów realizacji projektu „Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie, jego zabytki i archiwalia w służbie nauki i kultury” realizowanego przy wsparciu Fundacji PZU w latach 2014–2016

12.15–12.30 dyskusja

12.30 zamknięcie konferencji

Konferencji towarzyszy wystawa Ferrmenty poznańskie ze zbiorów Jolanty i Mariana Piaseckich oraz promocja t. 8 cz. 1–2 Pism zebranych Jana Kasprowicza

organizator konferencji

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza

Komitet organizacyjny

Mgr Karol Jaworski (SPTJK)

Mgr Małgorzata Karpiel (SPTJK)

Dr hab. Anna Podstwka (KUL, SPTJK)

Dr Joanna Zajkowska (UKSW)

Komitet naukowy

Prof. dr hab. Roman Loth (IBL PAN, SPTJK)

Prof. dr hab. Wojciech Kaczmarek (KUL)

Prof. dr hab. Grażyna Borkowska (IBL PAN)

Prof. dr hab. Gabriela Matuszek-Stec (UJ)

Prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska (UW)

Prof. dr hab. Barbara Bobrowska (UKSW)

Prof. dr hab. Radosław Okulicz-Kozaryn (UAM)

Dr hab. Grzegorz Igliński, prof. UWM

Dr hab. Małgorzta Okululicz-Kozaryn, prof. UAM

Dr hab. Urszula Kowalczuk (UW)

Dr hab. Anna Podstawka (KUL, SPTJK)

Dr Joanna Zajkowska (UKSW)

Dr Mirosław Sosnowski (SPTJK)

Dr Małgorzata Wnuk (SPTJK)

Mgr Karol Jaworski (SPTJK)

Mgr Piotr Kyc (SPTJK)

Mgr Mariola Wilczak (IBL PAN, SPTJK)

Patronat honorowy

Burmistrz Miasta Zakopane Leszek Dorula

dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

finansowano ze środków Fundacji PZU

Szanowni Państwo.

W związku ze wzrostem zachorowań na COVID-19 oraz w trosce o bezpieczeństwo zwiedzajacych i pracowników zwiedzanie wnętrz Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie będzie niemożliwe od 20 marca do 9 kwietnia 2021 r. Równocześnie informujemy, że oba obiekty składające sie na zespół Muzeum Jana Kasprowicza tj. dom poety oraz mauzoleum Jana Kasprowicza są dostępne zwiedzającym z zewnątrz. W godzinach pracy Muzeum od 10.15 do 15.15 dyspozycji Państwa pozostaje przewodnik muzealny. Kontakt telefoniczny: 18 2068426, 517 159 658 lub mejlowo: sptjk@interia. pl  Zapraszamy.

(mk)

Jan Kasprowicz  „Chusta świętej Weroniki”

Dom mamy bogaty:

U jodłowej ściany

Obraz świętej Weroniki

Na szkle malowany

Podniesione oczy,

Wpółotwarte usta,

A zaś w rękach rozwinięta

Weroniki chusta.

Chusta niby fartuch

W kwiatuszki i kropki,

Jakem widział na odpuściech

U niejednej chłopki.

A na samum środku

Kwiecistej płachciny

Straszna głowa: Chrystus – Pan nasz,

Przeokrutnie siny          .

W cierniowej koronie

Okrwawione włosy,

Z oczu ciężkie łzy mu płyną

Jak perliste rosy.

I pot zewsząd cieknie,

Z policzków i głowy:

Mówią, ze to z trosk nad człekiem

Ten pot Chrystusowy.

Raz mi się zdarzyło –

Kto chce, niechaj wzdycha –

Że mnie ogarnęła

Taka ludzka pycha:

Z rękami pod głową

Leżę wyciągnięty

I rozmyślam, w jakiej nędzy

Człowiek jest poczęty.

Jaka wszystkich trapi

Niedola i troska

I że na świat dziś nie zejdzie

Żadna litość Boska.

Pot i pot – to los jest

Wszelkiego człowieka:

Każdy gnie się pod swym krzyżem,

Golgota go czeka.

Jeno, ze w tej drodze,

Co go na śmierć woła,

Nie ma chusty Weroniki

Dla otarcia czoła.

Ledwiem to pomyślał,

A z jodłowej ściany

Schodzi obraz Weroniki

Na szkle malowany.

Zbliżyła się ku mnie

Litościwa Pani

I swą chustką ściera troskę,

Która mnie tak rani.

Chłodzi mi policzki,

Pot zmywa ze skroni

I w tej drodze ku Golgocie

Od rozpaczy broni.

(z tomu „Mój świat. Pieśni na gęśliczkach i malowanki na szkle”,  1926r.)

Z posłowia prof. Romana Lotha do wydania „Mojego świata” w 2010 r.:

(...) „Mój świat” to ostatnia książka poetycka Kasprowicza. Poeta – jak można sądzić – zdawał sobie sprawę z tego, że zbliża się koniec jego dni. Spod warstwy opisowej, spod wątków fabularnych wyłaniają się motywy bardzo osobiste.

 Kasprowicz jest lirykiem. Ten liryzm w „Moim świecie” jest bardzo dyskretny, ukryty za postaciami wierszy, stłumiony. Nieczęsto ujawnia się wprost. Kilkakrotnie powraca przeczucie śmierci. (...) „Mój świat” jest świadomym zamknięciem przez poetę półwiecza twórczej pracy. Cechująca go prostota wyrazu była zaprogramowana już dużo wcześniej. Tuż po wydaniu „Księgi ubogich” poeta zapowiadał napisanie tomu wierszy „w formie ludowych pieśni”,  w których zamierzał ”prostotę wyrazu doprowadzić do ostateczności”. Długo, widać pomysł ten dojrzewał, zanim począł się realizować w wierszach „Mojego świata”. Ale rezultat tych zamierzeń okazał się bardzo niezwykły (...)

Fotografia XIX wiecznej malowanki na szkle z kolekcji Jana Kasprowicza, przedstawiajacej świetą Weronikę, będąca inspiracją do napisania wiersza. Znajduje się ona na ekspozycji w Muzeum Jana Kasprowicza.

W dniach 25–27 czerwca z inicjatywy Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza w Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa „Światy Jana Kasprowicza. W 90-lecie śmierci i 100-lecie «Księgi ubogich»”. W obradach wzięło udział blisko 30 naukowców z kilkunastu krajowych ośrodków badawczych, w tym historycy literatury, dramatu i teatru, historycy sztuki i muzealnicy. Wśród referentów znaleźli się m.in.: prof. dr hab. Wojciech Kaczmarek (KUL), prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska (UW), prof. dr hab. Radosław Okulicz-Kozaryn (UAM), dr hab. Małgorzata Okulicz-Kozaryn (UAM), dr hab. Urszula Kowalczuk (UW), dr hab. Anna Podstawka (KUL), dr hab. Edward Jakiel (UG), dr hab. Wiesław Ratajczak (UAM), dr hab. Grzegorz Igliński (UWM), dr Magdalena Rudkowska (IBL PAN), dr Urszula Pilch (UJ), dr Dawid Maria Osiński (UW), dr Mirosław Sosnowski (SPTJK), dr Marcin Jauksz (UAM), dr Eliza Kącka (UW), dr Katarzyna Kościewicz (UwB), dr Joanna Zajkowska (UKSW), dr Piotr Kopszak (MNW), mgr Rozalia Wojkiewicz (UAM), mgr Magdalena Pawłowska (UW), mgr Paweł Rams (IBL PAN), mgr Karol Jaworski (IBL PAN), mgr Marek Grajek (UW) oraz mgr Sylwia Wyszkowska (ASP Warszawa). O rezultatach projektu „Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie, jego zabytki i archiwalia w służbie nauki i kultury” realizowanego przy wsparciu Fundacji PZU w latach 2014–2016 opowiedzieli uczestnikom konferencji prezes SPTJK, mgr Piotr Kyc, i kustosz mgr Małgorzata Karpiel. Pierwszego dnia konferencji odbyła się także publiczna prezentacja realizowanego pod auspicjami Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza a w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistki innowacyjnego projektu bazodanowego „Poezja na marginesie cywilizacji. Degradacja i odrodzenie twórczości poetyckiej w latach 1864–1894 (podstawa bibliograficzno-materiałowa)”. W liście skierowanym do organizatorów i prelegentów profesor Roman Loth z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk – wybitny edytor i znawca twórczości Kasprowicza, autor pomnikowego wydania Pism zebranych oraz członek założyciel SPTJK – podkreślił, że organizowana na Harendzie konferencja jest jednym z najważniejszych wydarzeń w historii naukowej recepcji poety. Obradom towarzyszyły: 175. Wieczór na Harendzie – „«Przynoszę ci kilka pieśni na nutę niewyszukaną…». Koncert na lirę korbową” w wykonaniu Macieja Cierlińskiego, Piotr Dąbrowskiego i Natalii Zalewskiej, wystawa „Fermenty poznańskie” ze zbiorów Jolanty i Mariana Piaseckich oraz promocja tomu 8 (cz. 1 i cz. 2) „Pism zebranych” Jana Kasprowicza w opracowaniu profesora Romana Lotha oraz mgr Marioli Wilczak. Gościem honorowym sesji naukowej była prezes Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, prof. dr hab. Grażyna Borkowska (IBL PAN). Konferencja, która odbyła się pod Honorowym Patronatem Burmistrza Miasta Zakopane Leszka Doruli była częścią projektu „Harenda – Dom Poezji. 90-lecie śmierci Jana Kasprowicza i 100-lecie wydania «Księgi ubogich»" realizowanego przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacji PZU.

Karol Jaworski

1 sierpnia 1926 roku zmarł na Harendzie w swoim domu Jan Kasprowicz (1860–1926). Poeta, tłumacz, publicysta, dziennikarz, autor sztuk teatralnych, bibliofil. Profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, w latach 1921–1922 rektor tegoż Uniwersytetu. Ukształtowany przez ziemię kujawską, ostatnich dni dożył na swym ukochanym Podhalu, pod Tatrami, które przez lata stanowiły dla niego twórczą inspirację. Pierwotnie pochowano Poetę na starym, zakopiańskim cmentarzu na Pęksowym Brzyzku. Spoczął w grobowcu rodziny Dłuskich (zob. galerię zdjęć z pogrzebu dostępną w Narodowym Archiwum Cyfrowym: https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/26776/832c1ad1e8449f9af4c541ac9a154e6c/).

Niedługo potem zawiązano Komitet Uczczenia Pamięci Poety. Na jego czele stanął przyjaciel Kornel Makuszyński. Komitet zadecydował, że obok domu, w którym Kasprowicz spędził ostatnie lata życia, stanie mauzoleum, w którym Poeta spocznie na wieki. Budowano je ze składek społecznych według projektu znanego architekta Karola Stryjeńskiego. 1 sierpnia 1933 roku, w siedem lat po śmierci, sprowadzono ciało wieszcza z powrotem na Harendę i w tym niezwykłym mauzoleum, darze społeczeństwa, pochowano (zob. galerię zdjęć z przeniesienia trumny z ciałem Poety w NAC: https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/26803:2/).

W związku z przypadająca w tym roku 90. rocznicą śmierci Poety, w niedzielę 31 lipca 2016 o godz. 17.00 w ogrodzie Muzeum Jan Kasprowicza na Harendzie odbędzie się wieczór poetycko-muzyczny zatytułowany „Swobodna jest moja dusza” w wykonaniu członków Towarzystwa Miłośników Teatru im. Heleny Modrzejewskiej Scena A-2.

1 sierpnia (poniedziałek) o godz. 18.00 zostanie odprawiona msza św. w intencji Jana Kasprowicza w kościele na Harendzie.

7 sierpnia (niedziela) o godz. 18.00 odprawiona zostanie msza św. za Poetę, a po niej odbędzie się koncert fortepianowy Rozalii Kierc zatytułowany „...między graniami...” w ramach Festiwalu Muzyka zaklęta w drewnie. http://www.drewniana.malopolska.pl/?page=muzyka&id=129

13 sierpnia (sobota) o godz. 20.00 Teatr Vis a Vis zaprasza do parku miejskiego w Zakopanem na widowisko muzyczno-taneczne „Salome” inspirowane poematem Jana Kasprowicza.

Polecamy i zapraszamy w imieniu Stowarzyszenia i innych Organizatorów

(mk)