Aktualności

Szanowni Państwo.

W związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 listopada 2020 r., zmieniającym rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, czasowe zamknięcie instytucji kultury, muzeów, domów kultury i bibliotek  

informujemy, że od dnia 7 listopada, do dnia 29 listopada zwiedzanie domu Jana Kasprowicza jest niemożliwe.

Przez cały czas dostępny jest ogród otaczający budynek Muzeum oraz znajdujące się w nim mauzoleum Jana Kasprowicza, dokąd serdecznie zapraszamy Państwa na spacer. W ogrodzie można obejrzeć wystawę fotograficzną najlepszych prac nadesłanych na konkurs "Tatry i Podhale w Twórczości Jana Kasprowicza" z okazji 150 urodzin poety. Fotografie są ilustracjami fragmentów wierszy Kasprowicza

Ponadto można wysłuchać nagrań wierszy Kasprowicza w interpretacji Andrzeja Bieniasa, do muzyki Jerzego Chruścińskiego - obaj artyści z Teatru S.I. Witkiewicza.  Nagranie zrealizowane zostało  w ramach projektu "Muzycznych ławeczek". Dzięki uprzejmości Władz Miasta Zakopane oraz Artystów odtwarzane są one również w Muzeum.

W godzinach pracy muzeum, tj.  10:15 - 15:15 dostępny jest przewodnik muzealny pod numerem telefonu: 517 159 658

https://www.gov.pl/web/kultura/od-7-listopada-wchodza-w-zycie-ograniczenia-dzialalnosci-instytucji-kultu

4. K R o n i k a – Z m a r l i Pamiętnik Literacki CXI, 2020, z. 3, PL ISSN 0031-0514 DOI: 10.18318/pl.2020.3.19

ROMAN LOTH (11 grudnia 1931 – 30 listopada 2019)

WSPOMNIENIE

Na wiadomość o śmierci Profesora Romana Lotha wiele znających go i współpracujących z nim osób spontanicznie dało wyraz swoim odczuciom, jego odejście dotknęło bowiem nie tylko rodzinę, przyjaciół i współpracowników, ale całe środowisko humanistyczne; pozwolę sobie zacytować niektóre z pisanych na gorąco e-maili1:

Był z nami od początku istnienia Komisji [Edytorskiej Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza]. Myślę, że jest niewielu ludzi, którzy pozostawili po sobie równie serdeczną pamięć – na każdym polu życia. Mnie zawsze wydawało się, że prof. Loth jest nieśmiertelny i że będzie obecny zawsze. [...]

Teraz lepiej byłoby organizować te posiedzenia edytorskie w zaświatach, bo wszyscy wielcy już TAM są. A my zostaliśmy sami, trochę bezradni [...].

Bardzo, ale to bardzo mi przykro. Profesor był wyjątkowym człowiekiem i pełnym pasji badaczem. Miał nie tylko rozległą wiedzę, ale też olbrzymią klasę. [...]

To prawda, że kiedy odchodzą pewni ludzie, to stajemy się w pewien sposób duchowymi sierotami [...]. Wraz z nim, z jego odejściem, odchodzi cała epoka, bo on był (jest) jak punkt odniesienia w dziejach edytorstwa. A kto jest bliżej tekstu (dla polonistów) niż edytor? [...]

Tak, nie ma ludzi niezastąpionych. Na szczęście ci najbardziej niezastąpieni zostawiają po sobie dobrą, twórczą energię (tu na ziemi), obdarowują depozytem swego wzoru i swojej klasy (to jest pozaczasowe) i wstawiają się za nami w Niebie (a komu z nas tego wsparcia nie trzeba?). Tak więc prawdę mówi „non omnis moriar”. I im bardziej ich nie ma, tym bardziej są. To takie paradoksy świętych i dobrych ludzi. Dodajmy do tego kilka słów (z zamieszczonego na Facebooku) pożegnania od redakcji „Sztuki Edycji”:

Był znakomitym edytorem, u którego zaciągnęliśmy dług naukowy. [...] Wspominamy jego życzliwość i ogromną pracowitość, o czym przekonaliśmy się wielokrotnie, gdy jako członek Rady Naukowej „Sztuki Edycji” recenzował teksty i podpowiadał najlepsze rozwiązania edytorskie. Pamiętamy jego skromność i niezwykły spokój. Wiemy, że miał niezłomny charakter. Zawsze będziemy o nim pamiętać i czerpać z jego dorobku. „Non omnis moriar”.

Przytoczmy też fragment z listu kondolencyjnego nadesłanego do Dyrekcji Instytutu Badań Literackich PAN przez dziekana Wydziału Nauk Humanistycznych KUL, prof. Magdalenę Charzyńską-Wójcik:

Profesor Loth od lat cieszył się wśród humanistów KUL szacunkiem jako znakomity znawca dziejów literatury polskiej XIX i XX wieku, autor fundamentalnych opracowań z dziedziny edytorstwa, stanowiących wzór i drogowskazy dla młodych pokoleń edytorów, mistrz w dziedzinie bibliografii i dokumentacji literackiej [...]. Ceniliśmy go także za podejmowanie działań służących rozwojowi polskiego [...] Profesor Loth dzielił się ze współpracownikami i młodymi badaczami, także z KUL, swoją wiedzą, inspiracją, zachętą do rzetelnej pracy, zapałem badawczym, twórczą krytyką. [...] Mimo odejścia Profesora Romana Lotha poza „róg świata i nieskończoności”, jego spuścizna nadal będzie formować styl pracy z tekstem literackim i podejście do badań nad życiem literackim. Będzie punktem odniesienia i swoistą miarą dla tych prac. „Vita mutatur, non tollitur”.

Profesor sam napisał wiele tekstów, którymi żegnał lub wspominał przyjaciół ze środowiska IBL-u; kilka wybranych złożyło się na część jego ostatniej książki2. Autor objawił się w nich jako mistrz tej swoistej formy literackiej, jaką jest portret naukowca (z docenieniem osiągnięć i zasług), a jednocześnie bliskiego człowieka. Szkicował je z troską o prawdę psychologiczną, nieunikniony niekiedy patos przeplatając humorem, zawsze serdecznie oraz (jak sam to określał) „niezobiektywizowanym tonem”.

Sylwetkę naukowca – Romana Lotha, historyka literatury, edytora i bibliografa, znaleźć można w słowniku Współcześni polscy pisarze i badacze literatury3. Tę faktograficzno-bibliograficzną rejestrację znakomicie uzupełniają jego wspomnienia z okresu nauki w szkole średniej w Radomiu i relacja z wieloletniej pracy w IBL-u, opowiadające to, czego się nie dowiemy z tradycyjnego hasła słownikowego4. Te dwie odsłony „autoportretu” doskonale się komponują: pierwsza kończy się na maturze w roku 1949, druga rozpoczyna jesienią 1951 od prac zleconych w IBL-u studenta trzeciego roku polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. (Z dzisiejszej perspektywy warto dodać, że Profesor był związany z Instytutem przez 68 lat, a przejście na emeryturę w 2000 roku stanowiło cezurę tylko formalną.)

Do Radomia trafił Roman Loth w listopadzie 1944 wraz babcią, mamą i młodszą siostrą, wyszedłszy po powstaniu z Warszawy z ludnością cywilną5. Miał wówczas niespełna 13 lat – za sobą Szkołę Powszechną im. Mikołaja Reja (nb. utworzoną w 1906 roku przy współudziale jego dziadka, Augusta Lotha, pastora zboru ewangelickiego Świętej Trójcy) oraz tajne komplety gimnazjalne. Od końca 1943 roku jako członek Szarych Szeregów (pseudonim „Lis”) uczestniczył w akcjach małego sabotażu, a w powstaniu był łącznikiem w Harcerskiej Poczcie Polowej

Nauka i życie towarzyskie w radomskim Gimnazjum i Liceum im. Jana Kochanowskiego, połączone z organizowaniem na nowo codzienności w trudnych dla wszystkich warunkach powojennych, są barwnym tłem – wspominanym z nostalgią, ale opisanym z humorem – na którym obserwujemy krystalizowanie się zainteresowań literaturą i teatrem oraz objawienie się talentów literackich, głównie zaś kształtowanie się światopoglądu i gromadzenie kapitału moralnego, charakteryzujących działania Lotha w różnych rolach w czasie następnych dziesięcioleci.

To przede wszystkim głęboko zakorzenione wartości narodowe i patriotyczne, wyniesione z domu rodzinnego. Ród Lothów przybył do Polski w XVIII wieku (według rodzinnej tradycji) z Turyngii, ale kolejne pokolenia były już doskonale zasymilowane i spolonizowane7. W nagraniu z Archiwum Historii Mówionej Powstania Warszawskiego Roman Loth z ogromnym wzruszeniem wspomina nocną rozmowę w sierpniu 1944, kiedy to ojciec – w perspektywie rozstania – polecał mu, 13-latkowi, opiekować się matką (syn nie wiedział wtedy, że była w ciąży), ale też przykazywał: „Pamiętaj zawsze, że jesteś Polakiem”8.

Obok szkolnego grona koleżeńskiego drugim środowiskiem, w którym toczyła się ważna dla młodego Lotha część radomskiego życia, był krąg młodzieży ewangelickiej; wynikało to nie tylko z tradycji rodzinnych. Wspólnota przekonań i przeżyć scementowała to grono tak silnie, że od tamtego czasu do dziś spotyka się ono co miesiąc w Warszawie. Starsi już teraz wiekiem, mówią o sobie „Dinozaury” – Loth wolał określenie „młodzież bardziej doświadczona”, nawiązujące do nazwy Towarzystwa Polskiej Młodzieży Ewangelickiej (założonego w 1918 roku przez jego dziadka – pastora), ale z właściwym sobie poczuciem humoru artykuł o tej grupie (ogłoszony niegdyś w ewangelickim biuletynie „Nasza Parafia”) zatytułował Park Jurajski.

Profesor mówił także o innych wyniesionych z rodzinnej tradycji protestanckiej wartościach: „Pierwsza – to wyrosła z własnych doświadczeń dziejowych tolerancja. Drugą określić można jako dyscyplinę pracy i kult dobrej roboty”9.

Młodego Lotha w czasach radomskich kształtowało też harcerstwo – był członkiem ZHP od wiosny 1946 do matury w 1949 roku. We wspomnieniach zanotował:

Harcerstwo to była Wielka Przygoda. Wielka i piękna. To ono wpoiło nam – mnie i moim kolegom – hierarchię wartości, w której interes ogółu stał ponad interesem własnym; pomoc innym była ceniona najwyżej; tradycja narodowa patronowała wielu poczynaniom. [...] Harcerstwo było też szkołą charakteru; w samym działaniu wyrabiało poczucie odpowiedzialności, zaradność, samodzielność, zaangażowanie w problemy otoczenia, wytrwałość w dążeniu do celu [...]. Nie znam drugiej organizacji wychowawczej tak skutecznie i z taką siłą atrakcji trafiającej do młodzieży10.

Nawet po latach to właśnie etos harcerski i wyniesiona z domu rodzinnego ustalona hierarchia wartości, „wśród których służba społeczna i narodowa, powaga odpowiedzialności i solidarności były na pierwszym planie”, stały się podstawą nie tylko współpracy, ale głębokiej wieloletniej przyjaźni z Jadwigą (Jagą) Czachowską11. Takim znaliśmy go i zapamiętaliśmy wszyscy... Lecz jedynie nieliczni wiedzieli, że choć po maturze zrezygnował z członkostwa w ZHP, po latach – już jako wybitny uczony – wchodził w skład Rady Naukowej Muzeum Harcerstwa oraz Rady Naukowej Harcerskiego Słownika Biograficznego12.

Podczas nauki w liceum Loth zaczął przejawiać pierwsze zainteresowania kulturalno-literackie. Nie była to wszakże zasługa polonistów z „Kochanowskiego”; pracował tam jako nauczyciel Jan Bolesław Ożóg – „poeta dobry, pedagog i dydaktyk mizerny” – jak we wspomnieniach określił go dawny uczeń, który dopiero w czasie pomaturalnych wakacji, „gdy skończyły się szkolne przymusy, po raz pierwszy przeczytał z prawdziwym wzruszeniem Pana Tadeusza – już nie jako lekturę obowiązkową, lecz własną, osobistą, wybraną”13.

Abiturient Loth wahał się w pomaturalnych wyborach między Wyższą Szkołą Handlu Morskiego w Gdyni a polonistyką, na którą ostatecznie namówił go Jerzy Gombrowicz, starszy brat Witolda. Tytułowany „Panem Redaktorem”, odegrał ważną rolę w biografii licealisty – m.in. z inspiracji Gombrowicza napisał Loth pierwszą recenzję teatralną; zafascynowany teatrem, odkąd powstała w Radomiu w 1948 roku profesjonalna scena teatralna, „chodził na wszystko, na co się tylko dało”14. Istotniejsze wydaje się jednak to, że niektóre jego wiersze za sprawą Jerzego Gombrowicza drukowano w „Życiu Radomskim”15. W większości były to fraszki, którymi autor zyskał szkolny przydomek „Chudy literat”; niektóre zaliczały się do popularnego wówczas gatunku rymowanych epitafiów, portretujących przyjaźnie acz złośliwie – kolegów, zrewanżowano mu się więc „napisem nagrobnym”: „Tu leży Roman / Grafoman”16.

Już w czasach licealnych dała o sobie znać charakterystyczna dla niego pedanteria i systematyczność: założył dziennik lektur i obejrzanych przedstawień teatralnych. Czytaniu książek towarzyszyły początki bibliografii. Wspominał:

Przez długi czas prowadziłem sumienny dziennik lektury, systematycznie notując uwagi i wątpliwości, a w odpowiednio ułożone rubryki wpisując dane o książce. W ten sposób sam sobie opracowałem bibliograficzny opis książki, nie przeczuwając, że w przyszłości będę miał go na co dzień w nadmiarze i do znudzenia17.

Także wtedy objawiła się inna cecha przyszłego profesora – szacunek dla dokumentów, czego dowodzi m.in. fakt, iż niektóre z dzienników lektur i dziennik przedstawień teatralnych zachowały się do dziś. Nie bez powodu to jemu powierzono pieczę nad archiwaliami Zjazdów Absolwentów (1959, 1969) „Kochanowskiego”. Więzi zrodzone w Radomiu ciągle są żywe i „radomiacy” (podobnie jak „młodzież ewangelicka”) regularnie się spotykają. Jak ważną rolę w tym kręgu odgrywał Loth, można było się przekonać podczas jego jubileuszy 80-lecia (2011) i 85-lecia (2016), organizowanych w IBL-u, oraz w dniu pogrzebu Profesora, który był dniem jego 88 urodzin, tak nieoczekiwanie „obchodzonych” w kaplicy Halpertów na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim.

Lektura początkowych rozdziałów tomu Zapamiętane, napisanego przez (jak określił to humorystycznie sam autor) przedstawiciela „archeologicznego pokolenia Instytutu”18, przynosi zdziwienie – okazuje się bowiem, że ten, który przez dziesięciolecia był traktowany jak guru w dziedzinie bibliografii, dokumentacji literackiej i edytorstwa, w istocie trafił do IBL-u przypadkiem, szukając dodatkowego dochodu, wspomagającego skromny studencki budżet, i równie nieoczekiwanie znalazł się w Pracowni Dokumentacji, przygotowującej Nowego Korbuta.

Lothowi (jak wyznawał) odpowiadało to także z innego zasadniczego względu: „zamierzałem od początku schronić się w rejony bibliografii, co zwalniało mnie od konieczności ciągłego publicznego opowiadania się po stronie jedynie słusznej ideologii; nie był to azyl polityczny, ale jednak...”19. Tylko pozornie stanowiło to wybór „łatwiejszej” drogi, w tym czasie bowiem dokumentaliści mieli przed sobą jeszcze długie starania o równouprawnienie w badaniach literackich. Najchętniej widziano ich w roli „służby pomocniczej” dla innych naukowców. Dzisiejszy status dokumentaliści zawdzięczają (podejmowanym już później) zabiegom m.in. Profesora Lotha, który – przeszedłszy przez opracowanie zawartości czasopisma „Głos” (był to jego książkowy debiut bibliograficzny w 1955 roku) i przez państwowy egzamin na stopień dokumentalisty dyplomowanego (1962) oraz uczestnicząc przez blisko ćwierć wieku w sporządzaniu ogromnej liczby haseł do Słownika współczesnych pisarzy polskich (seria 1: 1963–1966, seria 2: 1977–1980) – wiedział, jaką cenę płaci się za takie zaangażowanie: minimalny czas na prace własne, a w rezultacie późny doktorat (1970) i późna habilitacja (1975). Owocem zdobywanej przez lata wiedzy i doświadczeń dokumentalisty były przygotowane wspólnie z Czachowską kanoniczne dla każdego polonisty (badacza, nauczyciela, studenta) i wielokrotnie wznawiane dzieła Przewodnik polonisty. Bibliografie, słowniki, biblioteki, muzea literackie (1974) oraz Bibliografia i biblioteka w pracy polonisty (1977). Loth nie byłby jednak sobą, gdyby w tym katorżniczym trudzie na rzecz bibliografii Bara, Korbuta i słowników biobibliograficznych nie dostrzegł elementów humorystycznych20; satyryczna wizja życia zmarnowanego z powodu Nowego Korbuta i „rąk nawet w zaświatach drżących do fiszki” na szczęście nie zaistniała w życiu Profesora – wobec wyzwań, jakie niesie nowoczesna technologia także w naukach humanistycznych, objął w 1992 roku kierownictwo Centrum Informacji Literaturoznawczej IBL, a Nowego Korbuta uzupełnił o bardzo ważny tom 18 (cz. 2, 1994) bibliografii Jana Kasprowicza.

Kasprowicz jako temat badań Lotha pojawił się już w 1957 roku w związku z projektem edycji listów poety. Obfitość materiału zebranego podczas kwerend krajowych i za granicą zaowocowała jednak inaczej – najpierw książką Młodość Jana Kasprowicza (1962), a potem obronioną w 1970 roku dysertacją doktorską Kronika życia i twórczości Jana Kasprowicza do roku 1901. W roku 1964 znalazł się Loth w gronie założycieli Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza, któremu później wiele lat prezesował. Przygotowane przez niego np. liczne popularne wydania tomów poezji, wybór materiałów kasprowiczowskich w serii „Biblioteki Polonistyki” (1964), Wspomnienia o Janie Kasprowiczu (1967), niezliczone wykłady, prelekcje i pogadanki wygłaszane w całym kraju przywracały właściwy wizerunek twórcy, prezentowanego przez lata wyłącznie przez pryzmat tematyki 249 chłopskiej, co odpowiadało ideologicznym założeniom epoki PRL, lecz zdecydowanie zubożało interpretację jego dzieł. Ta aktywność ujawniła też konieczność podjęcia rzetelnych badań naukowych, dla których potrzeba edycji Pism zebranych Kasprowicza była aż nadto oczywista. „Związek z Kasprowiczem” zyskał również inny wymiar w wieloletniej serdeczniej przyjaźni z Janem Józefem Lipskim, także zainteresowanym dziejami i dziełami autora Księgi ubogich. Przyjaciele doskonale się uzupełniali, preferując odmienne nurty badań kasprowiczowskich – historycznoliteracki (Lipski) i dokumentacyjno-bibliograficzny (Loth), ale koncepcję wydania Pism zebranych i podział pracy obmyślili wspólnie. Tom 1 ukazał się w 1973 roku, potem jednak rzeczywistość zweryfikowała w pewnym sensie te plany. Jak wspominał Profesor, Jan Józef Lipski:

Wciąż zaangażowany opozycyjnie i nękany przez wiadome służby, nie miał już czasu ani sił na Kasprowicza. Chyba nie miał już i serca do tej pracy. [...] Stopniowo przekazywał mi swoje tomy Pism zebranych, niektóre zaledwie rozpoczęte, inne nietknięte w ogóle. W ten sposób cała edycja znalazła się w końcu na moim biurku. Nie czyniąc tego formalnie, w praktyce Janek się z niej wycofał21.

W tomie Zapamiętane rozdział poświęcony temu etapowi własnej biografii autor zatytułował Przygoda na całe życie. Kasprowicz – padło tam stwierdzenie o „fatum całego naukowego życia”22. Rzeczywiście, praca nad Kasprowiczem absorbowała Profesora niemal do końca. Doprowadziwszy do wydania kolejnych ośmiu tomów Pism zebranych (1973–2015), wiosną 2019 przekazał do Wydawnictwa IBL, zaplanowany jako ostatni, tom 9 edycji, zawierający korespondencję poety. Tego dzieła nie dane było już zobaczyć Profesorowi. Historia lubi się powtarzać – wspominając przedwczesną śmierć Feliksy (Eli) Lichodziejewskiej i jej trud związany z wydaniem dzieł Władysława Broniewskiego, pisał:

Publikacji Poezji nie doczekała, ukazały się pośmiertnie. Złożony już w wydawnictwie tekst wymagał jeszcze drobnych retuszów, pewnych działań kontrolnych i, oczywiście, korekt. Zbiorowym wysiłkiem grono pracownianych przyjaciół doprowadziło rzecz do szczęśliwego końca23.

Skromnie i dyskretnie przemilczał swoją niebagatelną rolę w tym przedsięwzięciu. Dziś misją jego uczniów i przyjaciół w IBL-u jest podobne postępowanie; wszak w tym wypadku określenie „ostatni” ma szczególną wymowę: jest to ostatni tom Pism Jana Kasprowicza, ale i ostanie dzieło edytorskie Lotha.

Świadomość dziesięcioleci poświęconych na różne mistrzowskie edycje oraz fakt, że Loth był w 1979 roku współorganizatorem i współkierownikiem podyplomowego Studium Edytorsko-Tekstologicznego (IBL i UW), a wykłady z tej dziedziny prowadził na Uniwersytecie Łódzkim (1974/75), w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie (1981/82) oraz na KUL (1994/95) – z trudem dają się pogodzić z wyznaniem Profesora o początkach tej drogi: „Nie miałem żadnych doświadczeń z pracy edytorskiej [...]. Uczyłem się na własnych błędach”24.

O miano „opus magnum” Lotha z edycją Pism zebranych Kasprowicza konkurować może książka Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego (2006), która jest sumą jego doświadczeń – paradoksalnie: choć liczy zaledwie 190 stronic, zdaje się rozwiązywać niemal wszystkie problemy i odpowiadać na prawie każde pytanie obecnych i przyszłych edytorów, jej autor był bowiem wytrawnym praktykiem, nie tylko zaś teoretykiem i metodologiem.

Zapyta ktoś: a gdzie w tym wszystkim lokuje się Jan Lechoń? Wszak trudno sobie wyobrazić współczesne badania nad epoką Skamandra bez dokonań Lotha w tej dziedzinie. Tu znów zaskakuje wyznanie Profesora: „Mój Kasprowicz był na planie pierwszym, ale nie miał praw wyłączności – dla odpoczynku zajmowałem się Lechoniem, Fiszerem, Wieniawą”25. Tak oto – jakby mimochodem – pojawiły się m.in. Lechonia Poezje w serii „Biblioteka Narodowa” (1990), pierwsza wolna od ingerencji cenzury edycja przywracająca czytelnikom systematycznie skreślane dotąd wiersze, potem Poezje zebrane (1995) z wieloma utworami nieznanymi lub zapomnianymi, wreszcie krajowe wydanie Dziennika (1992–1993). Ten zasób – i szereg ważnych szkiców powstałych „przy okazji” wspomnianych edycji – stanowi dla historyków literatury epoki międzywojennej punkt odniesienia, którego wartość trudno przecenić. Obcowanie z autorem Karmazynowego poematu i jego środowiskiem ujawniło inne fascynacje, którym Loth oddał się z pasją niestrudzonego zbieracza, gdy mowa o jedynej w swoim rodzaju antologii wspomnień o Franciszku Fiszerze Na rogu świata i nieskończoności (1985), oraz wytrawnego edytora, który zebrał i opracował Wymarsz i inne wspomnienia (1992) Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego. Aż chciałoby się powiedzieć: jak niebanalnie i jak pięknie potrafił „odpoczywać” Profesor Loth!

Był znawcą epoki Młodej Polski, ale z równą swobodą poruszał się po literaturze Dwudziestolecia międzywojennego i Drugiej Emigracji – wśród dzieł Kasprowicza i Lechonia et consortes. Profesor stale jednak przypominał, iż nie czuje się historykiem literatury, lecz bibliografem i dokumentalistą. W tomie Zapomniane z właściwą sobie prostotą wyznaje, że podjął się kiedyś przedstawienia w Obrazie literatury polskiej XIX i XX wieku sylwetki Marii Zabojeckiej: „Ciągnęło się to niemal trzy lata, nie mogłem się przestawić z postawy rejestracyjno-dokumentacyjnej na interpretacyjną. Moja Zabojecka stała się w pracowni symbolem ogólnej niemożności”26. Bez wątpienia, w historii literatury polskiej i badań nad nią to właśnie dokonania dokumentalistyczne i edytorskie będą w pierwszej kolejności wyznaczały pamięć o Profesorze.

Współpraca z Romanem Lothem dawała poczucie bezpieczeństwa. Wielu z nas miało od dawna, jeszcze w epoce „przedinternetowej”, głębokie przekonanie, że „Roman wie wszystko”, a natrafiając na trudny do rozwiązania problem, odruchowo mówiliśmy: „trzeba zapytać Romana”. Przedyskutowane z nim plany naukowe czy koncepcje kolejnych przedsięwzięć zyskiwały dodatkową cenną argumentację; przedstawione mu do krytycznej lektury teksty stawały się przez to bardziej klarowne. Zawsze znajdował czas, by pochylić się nad cudzą pracą – w ostatnim zaś okresie, gdy już stan zdrowia niezbyt pozwalał mu na pełną aktywność, był gotów bodaj słuchać, rozumiejąco i cierpliwie, o naszych problemach zawodowych i prywatnych.

Gdybyż można było westchnąć (przepraszam, jeśli zabrzmi to nazbyt osobiście):  „Romanie, czy zechciałbyś przeczytać mój tekst na temat Profesora Lotha, bo bardzo mi zależy na Twoich uwagach...”?

Pozwolę sobie też na garść prywatnych wspomnień.

Profesora Lotha poznałam w Pałacu Prymasowskim przy ul. Miodowej, w czerwcu 1986 podczas sesji poświęconej Lechoniowi z okazji 30 rocznicy śmierci poety.

„Sprowadził” mnie tam Lechoń. Byłam wtedy zatrudniona w Instytucie Bibliograficznym Biblioteki Narodowej; dzięki życzliwości pracowniczki czytelni mogłam nieco wcześniej przeczytać w pośpiechu (tylko w trakcie weekendu) i na pół konspiracyjnie Dziennik Lechonia (w londyńskim wydaniu, będącym cimelium), „odłożony do poniedziałku dla Profesora Lotha”. Po tej lekturze wiedziałam, że chcę/muszę „zająć się Lechoniem” – ale jak to zrobić, nie miałam wtedy pojęcia.

W roku 1988 znalazłam się w IBL-u w zespole autorskim słownika Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Loth kierował już wtedy (od 1975 roku) Pracownią Historii Literatury Okresu Młodej Polski, a Czachowska wszystkie „jego hasła” z pierwszej i drugiej serii Słownika współczesnych pisarzy polskich przydzieliła do aktualizacji mnie.

Z czasem podjęłam decyzję o przygotowywaniu doktoratu „z Lechonia” pod opieką Profesora. Wstępem miało być spenetrowanie archiwum poety w Nowym Jorku – dzięki stypendium Fundacji Kościuszkowskiej w 1998 roku. Z tej pierwszej wyprawy przywiozłam m.in. kserokopie prowadzonej przez Lechonia księgi gości. Rzuciwszy na nie okiem tylko raz, Roman zawyrokował: „To trzeba wydać!” Tak też się stało.

Przełomem okazał się drugi wyjazd stypendialny w 2000 roku, kiedy udało mi się odnaleźć na Harvardzie uważane za zaginione listy Jana Lechonia do Mieczysława Grydzewskiego. W epoce „przed-e-mailowej” i „przed-SMS-owej” podzieliłam się tym z Romanem w tradycyjnym liście. Po pewnym czasie otrzymałam na Manhattanie telegram z jednym tylko słowem: „Gratulacje!”, czym Profesor wpisywał się znakomicie w korespondencyjne obyczaje Poety i Redaktora.

Doktorat będący edycją korespondencji Lechonia i Grydzewskiego obroniłam w 2006 roku. Na spotkaniu towarzyskim z tej okazji w PAN Clubie w Pałacu Staszica mój promotor zgłosił wszakże zastrzeżenie, że mimo wysiłków moja praca nie jest kompletna, on bowiem znalazł jeszcze jeden list Lechonia do Grydzewskiego, który publicznie odczytał:

Co noc, gdy już nas nuda bezbrzeżna ogarnia,

Gdy czczość jałowa w myśli, w głowie zamęt mglisty,

Gdziekolwiek tylko można, knajpa czy kawiarnia,

Siadamy, drogi Mietku, i piszemy listy.

Ja jak kura pazurem, lekceważąc datę,

Ty na chromej maszynie rżniesz swój elaborat...

Gdy się ich kupa zbierze, złapiemy Beatę,

Niech je znajdzie, odczyta i zrobi doktorat27.

Wkrótce potem, doskonale zorientowany w moich zainteresowaniach, coraz bardziej koncentrujących się na życiu kulturalno-literackim emigracji, Roman dokonał umownego i żartobliwego „rozbioru Lechonia” na linii Wisły: ten na wschód, warszawsko-skamandrycki, należał do niego, na zachód – paryski i emigracyjny, miał przypaść w udziale mnie.

W tę stronę zmierzały moje badania, zakończone habilitacją – było dla mnie zaszczytem i radością, że Roman zechciał być jednym z recenzentów. W książce Nowojorski pasjans pisałam o Polskim Instytucie Naukowym w Ameryce, Janie Lechoniu i Kazimierzu Wierzyńskim; niektóre wątki przedstawione zostały w kolejnych częściach z odmiennej perspektywy – w trakcie pracy skojarzyło mi się to metaforycznie z układaniem kart. Na podsumowanie tych działań otrzymałam od Profesora fraszkę:

Sprawa jest serio, to nie są żarty!

Co można ugrać w nauce w karty? O

dpowiedź prosta: jest taka szansa,

Jeśli ktoś umie stawiać PASJANSA. I nim podpierać głoszone racje.

Tak można wygrać habilitację.

Kiedy w maju 2017 zatelefonowałam do Romana z odbywającej się w Toruniu konferencji Filozofia przypisów, by powiedzieć mu, iż jest wielkim nieobecnym, stale przywoływanym jako najwyższy autorytet, wiadomość ta sprawiła mu wyraźną przyjemność. Nie omieszkał jednak przekornie zaznaczyć: „Ale pamiętaj, że moja filozofia przypisów jest inna niż twoja” – bo ja, jego wychowanka, ośmielałam się niekiedy nieco różnić z mistrzem.

Jaka szkoda, jaki żal, że już nie będzie można toczyć z nim sporu – merytorycznie, przyjaźnie, zawsze z korzyścią dla „sprawy”.

Beata Dorosz

Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa

ORCID: 0000-0003-2657-1680

Przypisy:

1 Autorzy zechcą mi wybaczyć, że w tym miejscu przytaczam ich wypowiedzi niepodpisane.

2 R. Lot h, Zapamiętane. Z lat dawnych Instytutu Badań Literackich PAN. Warszawa 2015. W części Wspomnienia przyjaźni sportretowani zostali: Jadwiga Czachowska, Maria Doria-Dernałowicz, Hanna Filipkowska, Zbigniew Goliński, Edmund Jankowski, Jerzy Kądziela, Jan Józef Lipski, Mirosława Puchalska oraz Janusz Stradecki.

3 B. Dorosz, Loth Roman. Hasło w: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Oprac. zespół pod red. J. Czachowskie j, A. Szałaga n. T. 5: L–M. Warszawa 1997; hasło w: jw., t. 10: Uzupełnienia (2007).

4 R. Loth: Wspomnienia Kochanowskie, czyli Radom sprzed półwiecza. Radom 2007; Zapamiętane.

5 Ojciec, Wacław Loth (pseud. „Karol” i „Kupiec”), odpowiedzialny w Okręgu Warszawskim AK za zrzuty powietrzne, na kilka dni przed powstaniem przekazał rodzinne mieszkanie (Warszawa, ul. Jasna 22 m. 20) do dyspozycji komendanta Okręgu Warszawskiego AK, gen. Antoniego Chruściela „Montera” (w Rozkazie „W” zaszyfrowany jest właśnie adres Lothów). Po kapitulacji powstania trafił do obozu jenieckiego Sandbostel (Stalag X B). Matka, Janina z Grabowskich (pseud. „Anna”), w AK była tzw. peżetką (instruktorką w Referacie „Pomocy Żołnierzowi”) – w czasie powstania pracowała w gospodzie żołnierskiej, m.in. prowadząc magazyn.

6 Zob. R. Loth (pseudonim „Lis”), wspomnienia z powstania warszawskiego. Archiwum Historii Mówionej Powstania Warszawskiego. Na stronie: https://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/roman-loth,99.html (data dostępu: 21 VIII 2020).

7 R. Loth opublikował Warszawskie dzieje Lothów („Rocznik Warszawski” 1997). Warto przywołać jego stryjów, uczonych na miarę europejską, którzy wpisali się w historię nauki polskiej: geograf i podróżnik Jerzy Loth (1880–1967) oraz Edward Loth (1884–1944), anatom i antropolog. Na kartach historii Polski różnych dziedzin znaleźli się stryjowie: Felicjan Loth (1914–1982), chirurg, w czasie okupacji lekarz na Pawiaku, niosący pomoc więźniom; Stanisław Loth (ur. 1929), operator filmowy; Stefan August Loth (1896–1936), działacz POW, podpułkownik Wojska Polskiego; Jan Loth (1900–1933), sportowiec, członek reprezentacji narodowej w piłce nożnej. Nie bez powodu w rodzinie pamiętano o maksymie jednego z przodków: „Nazwisko dobrem najcenniejszym”.

8 Loth, wspomnienia z powstania warszawskiego.

9 Loth, Warszawskie dzieje Lothów, s. 175.

10 Loth, Wspomnienia Kochanowski, s. 147–148.

11 Loth, Zapamiętane, s. 63.

12 Zob. Odszedł na Wieczną Wartę prof. dr hab. Roman Loth. Muzeum Harcerstwa.Na stronie: https:// muzeumharcerstwa.pl/index/php/item/1434-odszedl-na-wieczna-warte-prof-dr-hab-roman-loth (data dostępu: 21 VIII 2020).

13 Loth, Wspomnienia Kochanowskie, s. 90, 49.

14 Ibidem, s. 112.

15 Zob. Bibliografia prac profesora Romana Lotha za lata 1946–2011. W zb.: „Jak się z wami zrosło moje życie”. Prace dedykowane profesorowi Romanowi Lothowi. Red. B. Doros z, P. Kądziel a. Warszawa 2011 (oprac. B. Doros z).

16 Loth, Wspomnienia Kochanowskie, s. 75. Tej formy działalności literackiej Profesor nie zaniechał do końca życia, a sława jego fraszek, szopek i wierszowanych dedykacji wyszła daleko poza krąg najbliższych przyjaciół i współpracowników w IBL-u. Niektóre z nich H. Markiewicz włączył do książki Igraszki literackie polonistów. Antologia (Kraków 2012) przygotowywanej wspólnie z M. Rusinkie m, T. Dobrzyńska zaś poddała je profesjonalnej analizie w tekście Rymowane dedykacje Romana Lotha. Komentarz wersologiczny (w zb.: „Jak się z wami zrosło moje życie”), konstatując, że ten nurt twórczości Lotha „ujawnia zdolność operowania wieloma formami rytmicznymi i duże wyczucie możliwości stylistycznych poszczególnych struktur wierszowych, wsparte znajomością tradycji poetyckiej”.

17 Loth, Wspomnienia Kochanowskie, s. 37.

18 Ciekawym uzupełnieniem tego tomu wspomnień jest zrealizowany w 2002 roku przez Polskie Radio cykl pięciu audycji – gawęd Profesora – zatytułowany Zapiski ze współczesności, możliwy do wysłuchania z zasobów Narodowego Instytutu Audiowizualnego (na stronie: http://archiwum.nina. gov.pl/film/roman-loth ádata dostępu: 21 VIII 2020ñ).

19 Loth, Zapamiętane, s. 30.

20 Zob. Chór Pracowników Bibliografii Bara (z Szopki 1955); Dzieje „Słownika współczesnych pisarzy polskich” krótko i pouczająco przedstawione; Z Szopki Korbutowej 1966. W: Loth, Zapamiętane, s. 241–246(Aneks 2: Zabawy literackie).

21 Loth, Zapamiętane, s. 106.

22 Ibidem, s. 102.

23 Ibidem, s. 67–68. 24 Ibidem, s. 106. 

24 Ibidem, s. 106.

25 Ibidem, s. 67. Podkreśl. B. D. 26 Ibidem, s. 116. 

27 Por. J. Lechoń, „Co noc, gdy już nas nuda bezbrzeżna ogarnia...” W: Poezje. Oprac. R. Loth. Wrocław 1990, s. 39. BN I 256. 

Dnia 9 października 2020 r. w sali obrad Ratusza Miejskiego odtworzonego w Miasteczku Galicyjskim, odbyła się konferencja Muzea Domowe – ożywianie tożsamość w społecznościach lokalnych Małopolski.

Pasjonaci rekomendowani przez instytucje i muzea państwowe mieli okazję przedstawić historię powstania, problemy w funkcjonowaniu i pomysł na przyszłość prowadzonych przez siebie muzeów.   

Były to wystąpienia niezwykłe, ukazujące  wyjątkowe bogactwo, jakie zgromadzono jest w muzeach prywatnych. Po obrazem  Najjaśniejszego Pana cesarza Franciszka Józefa I,  jak przystało na klimat galicyjskiego miasteczka, wystąpili: Sławomir Habel Izba Pamięci „Gorlice 1915”,  Marek Tomaszewski - Kolekcja kart pocztowych i fotografii , Marzena Lizak - Inicjatywa Zalipiańska „Trendy z przeszłości”  Filip Kobiela - Muzeum Motyli w Bochni, Krzysztof Bodziony -  „Kubalówka” w Podegrodziu , Michał Winiarski - Muzeum Młynarstwa, Techniki i Rzemiosła Wiejskiego im. Józefa Winiarskiego w Roztoce-Brzezinach, Roman Osika-  Izba Pamięci w Jodłówce Tuchowskiej, Mateusz Mikulski -  Izba Pamięci 1 PSP AK w Słopnicach Górnych, pow. Limanowski, Barbara Talar- Muzeum Regionalne Towarzystwa Miłośników Piwnicznej w Piwnicznej - Zdroju, Krzysztof Jędrzejek -  Skansen na Jędrzejkówce w Laskowej.

Zakopane reprezentowały dwie placówki rekomendowane przez Muzeum Tatrzańskie. O Fundacji    Antoniego Rząsy opowiadali Magdalena i Marcin Rząsowie, natomiast działalność Muzeum Jana Kasprowicza prowadzone przez Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza reprezentowała Małgorzata Karpiel i Piotr Kyc.

Prywatne muzea mają podobne problemy ja nasze muzeum. Są to kłopoty  z finasowaniem bieżącej działalności, bazą lokalową, która wymaga remontów, albo jest niewystarczająca na potrzeby rozrastającej się  ekspozycji. Prowadzące muzea osoby z reguły „są wszystkim w muzeach” …co jest możliwe tylko w przypadku pasjonatów.     

Refleksją teoretyczną na temat działalności muzeów domowych podzielił się z zebranymi dr Ryszard Gładkiewicz z Wrocławia, reprezentujący Sieć Muzeów Domowych, koordynowaną przez Polsko-Czeskie Towarzystwo Naukowe.

W konferencji brała również udział on-line Monika Gubała - Dyrektor Departamentu Kultury Dziedzictwa Narodowego i Promocji Urzędu Marszałkowskiego w Krakowie .

Całość prowadził Dyrektor Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu - Robert Ślusarek

Organizatorem spotkania było Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu.

Dziękujemy Pani Dyrektor Muzeum Tatrzańskiego za rekomendację naszego Stowarzyszenia do udziału w konferencji.

Prezes Piotr Kyc

 Zakopane, 02.10.2020r.

Informacja
o wynikach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego

WSZYSCY

   Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczość Jana Kasprowicza w Zakopanem informuje, że w postępowaniu, którego przedmiotem były:„ Remont konserwatorski  budynku – remont cząstkowy pokrycia dachowego Muzeum Jana Kasprowicza w Zakopanem”.  

wpłynęły 2 oferty:    

Oferta nr 1

Tatrzańska Firma „JUNIOR”

34-531 Murzasichle, Lichajówki 7        

  87.967,74  zł netto

108.200, 32  zł brutto

Oferta nr 2

 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe

GUT-WIERCHOWY Sp. z.o.o.

Ul .Kościuszki 36B

34-520 Zakopane

  88.832,95  zł netto

109.264,53  zł brutto

Ze względu na niszą cenę dokonano wyboru oferty nr 1

Tatrzańska Firma „JUNIOR”

34-531 Murzasihle, Lichajówki 7        

  87.967,74  zł netto

108.200, 32  zł brutto

 Prezes Stowarzyszenia  - mgr Piotr Kyc

Wyboru oferty dokonywano zgodnie z Regulaminem udzielania zamówień publicznych i regulaminem postępowania określającego zasady wydatkowania środków finansowych o wartości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej równowartość 30.000 euro, do których nie stosuje się przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wprowadzonym Zarządzeniem Prezesa Zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza nr 1/2020 z dnia z dnia 24.01.2020 r

 Informacja o wynikach postepowania 09_2020

Zakopane, 22.09.2020 r.  

OGŁOSZENIE

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza  w Zakopanem informuje, że są przyjmowane oferty na: „ Remont konserwatorski  budynku – remont cząstkowy pokrycia dachowego Muzeum Jana Kasprowicza w Zakopanem”. 

Ogloszenie Muzeum Harenda _dach 202022092020

Zalacznik nr 1 Przedmiar robot_Harenda_dach22092020

Zalacznik nr 2 STWiOR_Harenda_Dach22092020

Zalacznik nr 3 oferta cenowa_dach

Zalacznik nr 4 do siwz oswiadczenie renowacja _dach 2020

Zalacznik nr 5 podwykonawcy_dach 2020

Zalacznik nr 6 UMOWA_dach_2020

Zalacznik nr 7 Klauzula_obowiazek_informacyjny_dla_zamawiajacego_art.13docx

Szanowni Państwo!

Z radością informujemy, że po dwumiesięcznym remoncie znowu można zwiedzać Muzeum Jana Kasprowicza. Z dniem 1 września 2020 otwieramy podwoje domu Poety.

Prowadzenie Muzeum w okresie wrzesień - grudzień 2020 jest możliwe w dużej mierze dzięki finansowemu wsparciu ze strony Gminy Miasta Zakopane. Jak pisaliśmy w lipcu br., Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza otrzymało dotację o którą występowaliśmy na początku tego roku. Kwota dofinansowania naszego projeku pt. "Harenda. Zakopiański Salon Artystyczny (w 100-lecie willi Harenda)" wynosi 13.000 zł. Dziękujemy Włodarzom Miasta.

Godziny otwarcia: wtorek - piątek w godz. 9.00 - 16.00, w soboty i niedziele w godz. 10.00 - 15.30. W PONIEDZIAŁKI MUZEUM NIECZYNNE. Maksymalna ilość zwiedzających jednocześnie wynosi 10 osób. Zwiedzający obowiązkowo mają nosić we wnętrzu maseczki. Zapewniamy przy wejściu dezynfekcję dłoni.

Ponizej materiał filmowy z "Magazynu "Pod Tatrami" ( od 4:30 minuty) - zapraszamy do obejrzenia :)

mk.

Naszej Drogiej Przyjaciółce

ANNIE KOGUTKOWEJ

Z przykrością informujemy, że z naszego grona odszedł na zawsze ś.p. Zdzisław Przycki. Był On członkiem Łódzkiego Oddziału Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza od 2012 roku.  Pogrzeb Zdzisława Przyckiego odbędzie się w najbliższą środę o godzinie 13.15 na Starym Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Ogrodowej 39 w Łodzi.

Cześć Jego pamięci! 

Rodzinie Zmarłego, oraz naszym drogim Łodzianom z SPTJK składamy wyrazy współczucia!

W imieniu Zarządu SPTJK: Piotr Kyc - prezes

 Wykorzystano fotografię zamieszczoną na fb Darek Pokorski

(mk)

Informujemy z radością, że otrzymaliśmy dotację z Gminy Miasto Zakopane w wysokości 15.000 zł., na renowację stolarki okiennej i drzwiowej w naszym Muzeum. To kolejny krok do przywrócenia blasku willi Harenda w 100. lecie jej budowy.

Dziękujemy za wsparcie.

Poniżej materiał filmowy magazynu "Pod Tatrami" o naszych poczynaniach restauratorskich, wyemitowany dnia 25 lipca 2020 r. w TVP 3 oraz w Telewizji Polonia.

https://www.youtube.com/watch?v=ATpqxhgodrs&list=PLEFW1EPYB0irPB6RCO1xMTnySpoc2gOyH&index=2

mk

W czwartkowe południe grupa rowerzystów z Klubu KTR Kujawiak z Inowrocławia szczęśliwie dojechała na Harendę Jana Kasprowicza. Wyprawa pomiędzy Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu, a muzeum na Harendzie trwała 6 dni. Przejechali pod górkę 560 kilometrów.

  W ten nietypowy, aczkolwiek godny polecenie sposób krajanie Kasprowicza uczcili okrągłą rocznicę jego urodzin. Zaopatrzeni  przez Starostę Inowrocławskiego w profesjonalne koszulki z logo imprezy, jadąc przez Polskę promowali Inowrocław i przypominali postać Jana Kasprowicza.

Kasprowicz urodził się w Szymborzu, wiosce, która obecnie jest jedną z dzielnic Inowrocławia. Zmarł w roku 1926 na Harendzie.  

W imieniu władz Zakopanego cyklistów powitała Zofia Kiełpińska - Naczelnik Wydziału Turystyki i Sportu, oraz Piotr Kyc - prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza i Małgorzata Karpiel - Kustosz Muzeum na Harendzie.  

Muzeum Jana Kasprowicza jest obecnie zamknięte dla zwiedzający z powodu remontu stuletniego budynku, dlatego też gości przyjęto w okolicznościach przyrody.   

 Jesteśmy wdzięczni  członkom Klubu KTR Kujawiak za piękny pomysł na uczczenie Jana Kasprowicza – wybitnego Poety i zaangażowanego w sprawy Polski Patrioty.

  Organizatorzy dziękują za pomoc Helenie Bachledzie - Szelidze i Angelice Przeklasie.   

Poniżej link do reportażu Tygodnika Podhalańskiego https://24tp.pl/tv/70238

Szanowni Państwo.

Informujemy, że rozpoczęliśmy remont Muzeum Jana Kasprowicza, dzięki dotacji otrzymanej z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Wykonawcą prac jest  Tatrzańska Firma „JUNIOR” z Muzrzasichla.  

(mk)

Dziękuję za chęć i potrzebę przybycia do tego szczególnego miejsca, gdzie zatrzymał się czas, a gospodarze Jan z żoną Marią wyszli na chwilę -napisała Anna Kogutkowa we wstępie do przewodnika po Muzeum Jana Kasprowicza.

 

W sobotni poranek  rowerzyści z Inowrocławia wyruszyli do Zakopanego.

Start miał miejsce przy Muzeum im. Jana Kasprowicza.   Rowerzyści jadą do Zakopanego w ramach obchodzonego w tym roku Jana Kasprowicza, ustawionego przez Radę Powiatu Inowrocławskiego. Starosta kilka dni wcześniej przekazała im profesjonalne koszulki kolarskie i flagę z logo Powiatu. Rowerzystów przy Harendzie 9 lipca powitają władze Zakopanego oraz prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza Jana Kasprowicza.

Trasa liczy 560 km.

Informacji o tym pięknym przedsięwzięciu wysłuchaliśmy nawet kilkukrotnie w PR PR 1.

A gdyby tak w sierpniu zorganizować wyprawę rowerową z Zakopanego do Inowrocławia?

Będzie lżej, bo z górki. Jakieś pół kilometra w dół…  

Tymczasem uczcimy kolejną Kasprowiczowa rocznicę częściowym remontem domu Jana Kasprowicza.

Harenda Jana Kasprowicza czeka na niecodziennych gości z Inowrocławia. Szkoda, że Muzeum w remoncie, ale przywitamy cyklistów pod Mauzoleum.

Foto: organizator 

Odeszła od nas Pani Zofia Karpiel – Bułecka, od wielu lat  jeden z  najwierniejszych gości w domu Jana Kasprowicza. „Ciotka Bułeckula” była osobą niezwykłą, wyjątkową, pełną radości Wypatrywaliśmy Jej  przy okazji  każdego Wieczoru na Harendzie, czy Zakopiańskiej Nocy Muzeów.

Żegnaliśmy Cię Pani Zosiu na Pęksowym Brzyzku razem z Twoją rodziną, przyjaciółmi, znajomymi i wieloma muzykantami. Wspomnienie o Pani Zosi na długo pozostanie i w naszych sercach, i na Harendzie.         

(pk)

OGŁOSZENIE O PLANOWANYM ZAMÓWIENIU

I ZAPROSZENIE DO ZŁOŻENIA OFERTY

na wykonanie prac konserwatorskich, restauratorskich

lub robót budowlanych przy zabytku dotowanych ze środków Gminy Miasto Zakopane

/procedura konkurencyjna w trybie konkursu ofert/

Właściciel lub posiadacz zabytku – Zamawiający

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza - Muzeum Jana Kasprowicza willa „Harenda” ul. Harenda 12a w Zakopanem

Dane do korespondencji –

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza

1. Harenda 12a

34 -500 Zakopane  

Tel.:182068277

Miejsce składania ofert:

Urząd Miasta Zakopane

adres: ul. Kościuszki 13   34-500 Zakopane

nr tel.: 18 20 20 473

e-mail: mkz@zakopane.eu

informuje

o planowanym udzieleniu zamówienia pn.:

Remont konserwatorski stolarki okiennej i drzwiowej w willi „Harenda” w Zakopanem.

Procedura udzielenia nin. zamówienia realizowana jest w trybie konkursu ofert zgodnie z procedurą konkurencyjną obowiązującą przy wydatkowaniu środków finansowych dla zadań (zamówień) finansowanych ze środków Gminy Miasto Zakopane w ramach udzielonych dotacji celowych na prace przy zabytkach.

Zamawiający zaprasza wszystkich zainteresowanych i uprawnionych wykonawców tego rodzaju prac do zgłoszenia do udziału w przedmiotowym konkursie.

Wykonawca prac winien spełniać warunki określone w Rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2018r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków (Dz.U.2018.1609).

Zakres prac obejmuje:

• - Wymianę elementów skrzydeł okiennych, ramiaki poziome i pionowe
• - Dwukrotne lakierowanie powierzchni drewnianych i metalowych stolarki okiennej o powierzchni ponad 0,5 m2
• - Dwukrotne lakierowanie powierzchni drewnianych i metalowych stolarki okiennej o powierzchni ponad 0,5 m2 malowanie wewnątrz

Przedmiar robót budowlanych zawiera załączniki nr 1 do Ogłoszenia

który jest do pobrania do pobrania ze strony: http://www.harenda.com.pl / 

przedmiar_1

przedmiar_2

Zapraszamy zainteresowanych oferentów do zapoznania się na miejscu z przedmiotem zamówienia – w dni powszednie, w godzinach 10.15 – 15.00. W związku z zamknięciem Muzeum na czas rem,onty w okresie lipca konieczny jest kontakt telefoniczny w celu umówienia się na miejscu

Termin składania zgłoszeń: do 10 lipca 2020r. do godz. 15:00

Pisemne zgłoszenia można składać osobiście lub mailem na adres korespondencyjny Zamawiającego– decyduje data złożenia zgłoszenia. Zgłoszenia złożone po wyznaczonym terminie nie będą rozpatrywane.

1. Opis sposobu przygotowania oferty
2. należy ją złożyć w nieprzejrzystej i zamkniętej kopercie,
3.   b) na kopercie należy umieścić nazwę i adres właściciela zabytku, nazwę i adres wykonawcy oraz napis:„Remont konserwatorski stolarki okiennej i drzwiowej w willi „Harenda” w Zakopanem”.
4. c) ceny w niej podane mają być wyrażone cyfrowo i słownie,
5. d) ma być napisana w języku polskim, czytelnie i trwałą techniką.
6. Wymagany termin realizacji umowy: do 15 listopada 2020 r.
7. Przy wyborze propozycji do realizacji, zamawiający   będzie się kierował następującymi kryteriami:
8. a) cena
9. b) warunki gwarancji /min. 5 lat
10. c) doświadczenie przy realizacjach analogicznych zadań
11. Oferta ma zawierać następujące dokumenty:
12. a) formularz ofertowy sporządzony przez wykonawcę  
13. b) kosztorys ofertowy na wykonanie prac objętych zamówieniem
14. c)   wykaz prac obrazujący doświadczenie w wykonywaniu prac jak w zamówieniu,
15. d) kserokopię dokumentu potwierdzającego posiadanie uprawnień budowlanych w zakresie odpowiadającym przedmiotowi zamówienia potwierdzoną przez wykonawcę za zgodność
    z oryginałem.

5. Opis sposobu obliczania ceny w składanej propozycji cenowej:

W cenę propozycji należy wliczyć:

• wartość usług/robót budowlanych określoną w oparciu o przedmiot zamówienia,
• obowiązujący podatek od towarów i usług.

Cena podana przez Wykonawcę za wykonanie zamówienia jest obowiązująca przez okres ważności umowy i nie będzie podlegała waloryzacji w okresie jej trwania.

Zamawiający wybierze ofertę odpowiadającą wszystkim postawionym przez niego wymogom oraz ofertę przedstawiającą najkorzystniejszy bilans ceny i innych określonych przez właściciela zabytku kryteriów.

6. Miejsce i termin otwarcia ofert:

Otwarcie przez Zamawiającego, złożonych ofert nastąpi w dniu 10 lipca 2020 r. o godzinie 15:15 w siedzibie Urzędu Miasta Zakopane. Zamawiający może unieważnić przeprowadzaną procedurę, jeżeli zaproponowane przez oferentów kwoty ofertowe przekraczają kwotę, jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na wykonanie zamówienia.

7. Informacje dotyczące zawierania umowy:

W terminie do 7 dni od daty powiadomienia o wyborze oferty, wybrany oferent obowiązany jest podpisać umowę z Zamawiającym. Umowa musi zawierać wszystkie postanowienia złożonej oferty.

W wyniku Otwartego Konkursu Ofert na realizację zadań w dziedzinie kultury A. D. 2020 Miasto Zakopane przyznało i ostatecznie udzieliło wsparcia finansowego na realizację dwóch zadań zaproponowanych przez Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza:

1) Harenda. Zakopiański Salon Artystyczny (w stulecie willi Harenda) - w wysokości 13.000 zł

2) Wieczory na Harendzie - w wysokości 6.000 zł

Dziękujemy Władzom Miasta za wsparcie.

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza chętnie przyjęło propozycję bydgoskiej Fundacji TU KULTURA, aby pomimo obostrzeń związanych z epidemią COVID-19,zrealizować w wieczór świetojański wspólne przedsięwzięcie. Udostępniliśmy archiwalne nagranie "Wieczoru świętojańskiego" z 2012 roku, kiedy w ogrodzie domu Jana Kasprowicza na Harendzie wystapiła Tatrzańska Orkiestra Klimatyczna. Internauci mogli na żywo uczestniczyć w tej nietypowej NOcy świetojanskiej.Tutaj można odtworzyć nagrania: https://www.facebook.com/watch/fundacjatukultura/581371645904942/

Kliknij w link, zeby zobaczyć transmisję: https://youtu.be/3Q9ID3lQmdE (realizacja Beata i Jarek Jastrzębscy)

"Tygodnik Podhalański"pisze o nas:

Harendziańska Noc Muzeów jak zwykle w świetlnej iluminacji tyle tylko, że online (WIDEO)

Muzeum Jana Kasprowicza obchodzi w tym roku 70 rocznicę powstania. Na Noc Muzeów, mimo skromnych środków i trudnej sytuacji spowodowanej stanem epidemicznym przygotowało dla swoich sympatyków niespodziankę online. Nie zabrakło nieznanych dotąd ciekawostek i magicznego nastroju jaki zawsze unosi się nad posiadłością Jana Kasprowicza. Zobaczcie zresztą sami. Organizacją przedsięwzięcia zajęła się Małgorzata Karpiel kustosz muzeum. Od lat udaje się jej zachęcić młodzież ze szkoły podstawowej na Harendzie, oczywiście im. Jana Kasprowicza do przygotowania wspaniałej świetlnej iluminacji. Poczujcie tę magię i obejrzyjcie zdjęcia i video z tego wydarzenia.

link do artykułu: https://24tp.pl/n/68594 

Dziękujemy za pomoc wolontariuszom: Katarzynie Grzesiak, Jolancie Patyrak, Piotrowi i Janowi, uczennicom szkoły im. Jana Kasprowicza: Ani, Justynie, Wiktorii, Małgosi, Marysi oraz Kindze; za zdjęcia: Małgorzacie Grzesiak, Janinie Kardasińskiej, Jolancie Patyrak. 

mk

ZAPROSZENIE

Szanowni Państwo.

Podczas tegorocznej Nocy Muzeów nie możemy Was zaprosić w progi domu Jana Kasprowicza na Harendzie, z powodu sytuacji epidemicznej. Nie oznacza to jednak, że rezygnujemy ze spotkania z Państwem. Podobnie jak w poprzednich latach, zapraszamy późnym wieczorem na spacer, po rozświetlonym światełkami, specjalnie na tę okazję, parku wokół muzeum. Oprócz domu-muzeum znajduje się tutaj wyjątkowe,  granitowe mauzoleum Jana Kasprowicza, zaprojektowane Karola Stryjeńskiego. Jest ono swoistą perłą architektury art deco.

Nasi Goście będą mieli okazję posłuchania w wieczornej ciszy fragmentów  jednego z najważniejszych dzieł Kasprowicza:  Hymnu „Święty Boże”, napisanego przez niego w 1899 roku. Serdecznie zapraszamy do spotkania zarówno na Harendzie,  jak i on-line.

Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza

Muzeum Jana Kasprowicza, Harenda 12 a, Zakopane

data: 16 maja 2020 (sobota), godz.20:30 – 22:00

transmisja on-line o godz.20:30

https://www.facebook.com/muzeum.harenda.7

https://www.facebook.com/Harenda-Muzeum-Jana-Kasprowicza-2263006243973192/

http://harenda.com.pl

mk

Maria Bunin- Kasprowiczowa urodziła się w Petersburgu jako córka pułkownika (później generała "ot infantierii") Wiktora Iwanowicza Bunina, służącego wówczas jako okręgowy intendent w Wojennym Okręgu Fińskim, 30 kwietnia 1887 r. (12 maja według naszej rachuby czasu). Rok urodzenia podawała różnie w różnych źródłach, kokieteryjnie ujmując sobie po kilka lat- dla zasady. Do końca zachowała żywy stosunek emocjonalny do wszystkiego, co rosyjskie, choć z podziwu godną łatwością potrafiła wejść w polski świat kultury i historii - u boku znakomitego twórcy, w owym czasie liczonego do największych.

R.Loth ze wstepu do książki Radosława Romaniuka pt."Talent do życia", Zakopane 2010

"Dziś dopiero, z pewnego oddalenia widać wyraźnie, jak niezwykłą była indywidualnością. Ile w niej było sprzeczności, jaką miała siłę promieniowania na otoczenie (...). Bodaj nie było takich, którzy zetknąwszy się z nią pozostawali obojętni. Dla jednych była "panią Marusią", bliską, serdecznie wspominaną, zainteresowaną żywo sprawami wszystkich, z którymi zetknął ją los, nigdy nie odmawiającą pomocy. Dla innych była przedmiotem niechęci i sprzeciwu; chcieliby widzieć w niej postać jednolitą i niepokalaną - a mieli przed sobą po prostu panią Marię, której nie było obce nic, co ludzkie".

R Loth "O Marii Kasprowiczowej wspomnienie" [w] :"Kasprowicz. Szkice o życiu i twórczości", Zakopane 2016 r.

https://www.facebook.com/2263006243973192/videos/2489685684617517/